Thế vận hội Olympic luôn được coi là một trong những sự kiện thể thao lớn của thế giới.
Thế vận hội mang đến cơ hội cho tất cả các quốc gia trên thế giới cùng thách đấu, trên tinh thần công bằng, như người Hy Lạp cổ đại khuyến khích ban đầu khi họ bắt đầu có khái niệm về Thế vận hội.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp, không phải các vận động viên hay thành tích của họ được đưa lên mặt báo.
Richard Cashman là Giáo sư tại Đại học Sydney.
"Năm 1968, hai người Mỹ, John Carlos và Tommy Smith đã đưa ra lời chào sức mạnh người da đen, khi họ giành chiến thắng ở cự ly 200 mét hoặc giành chiến thắng ở vị trí thứ nhất và thứ ba. Điều đó không được coi là hành động thích hợp. IOC đã không thích điều đó, Ủy ban Olympic Hoa Kỳ cũng vậy. Đó là dấu chấm hết cho sự nghiệp của họ."
Ví dụ của giáo sư Cashman chỉ là một trong rất nhiều sự việc đã xảy ra trong bốn tuần diễn ra sự kiện Olympic.
Các cuộc biểu tình, tẩy chay, truất quyền thi đấu của các vận động viên vì lý do chính trị, thậm chí cả hành động khủng bố đều từng xảy ra ở các Thế vận hội trước đây.
Tuy nhiên, điều gì đã thu hút nhiều sự chú ý đến sự kiện thể thao này so với những sự kiện cùng loại như FIFA World Cup, Giải vô địch điền kinh thế giới hay Super Bowl?
Tiến sĩ Catherine Ordway, Phó Giáo sư và trưởng nhóm nghiên cứu về tính liêm chính thể thao tại Đại học Canberra, trả lời.
"Tôi nghĩ rằng trong lịch sử và thậm chí từ Thế vận hội cổ đại, các quốc gia đã sử dụng các sự kiện lớn như Thế vận hội Olympic và các giải vô địch thế giới khác để thể hiện chủ nghĩa dân tộc và tính ưu việt của quốc gia, đã có một số ví dụ rõ ràng với hàng triệu người.
Bây giờ chúng ta chứng kiến hàng tỷ đô la được đổ vào để giới thiệu một quốc gia, để chứng minh sức mạnh thể thao của họ cũng như vẻ đẹp và lợi thế của quốc gia đăng cai sự kiện này."
Tuy nhiên, có thể lập luận rằng những việc này có thể làm lu mờ nỗ lực của các vận động viên.
Ai có thể quên Thế vận hội năm 1936 ở Berlin, nơi nước Đức của Adolf Hitler sử dụng như một phương tiện để truyền bá thông điệp Đức Quốc xã của họ? Hay Thế vận hội năm 1976 ở Montreal, nơi hơn 20 quốc gia châu Phi đã tẩy chay vào phút cuối sau khi yêu cầu cấm New Zealand của họ bị Ủy ban Olympic quốc tế [I-O-C] từ chối.
Nhà kinh tế trưởng tại Trung tâm Xã hội và Kinh doanh Thể thao thuộc Đại học Sydney, Tim Harcourt, cho biết thật khó để tách thể thao khỏi chính trị.
"Thật thú vị, tôi nghĩ các vận động viên có thể làm điều đó. Mặt khác, họ đại diện cho đất nước của mình nên sẽ có những hậu quả. Nhưng tôi không nghĩ bạn có thể ngăn cản mọi người tự do thể hiện bản thân. Nhưng tôi nghĩ tất cả đều như vậy, họ cũng có trách nhiệm."
Với tình hình toàn cầu bất ổn hơn so với những thập kỷ trước, gần như chắc chắn rằng các vấn đề chính trị sẽ có chỗ đứng trong Thế vận hội năm nay.
Việc Nga xâm chiếm Ukraine đã buộc Ủy ban Olympic quốc tế IOC phải áp dụng lệnh cấm đối với hầu hết tất cả các vận động viên đến từ Nga và đồng minh của nước này là Belarus, ngoại trừ một nhóm nhỏ các vận động viên sẽ tham gia sự kiện này với tư cách trung lập.
Cuộc chiến của Israel ở Gaza, cuộc bầu cử Mỹ và biến đổi khí hậu cũng đang đe dọa làm mất đi sự chú ý với nỗ lực của các vận động viên.
Tiến sĩ Ordway cho biết IOC hiểu rằng rất khó để tách những sự kiện đang diễn ra này khỏi Thế vận hội Olympic, nên họ đã đặt ra một số nguyên tắc.
Ủy ban Olympic quốc tế đã phản ánh quan điểm của các vận động viên, cho rằng có một số lĩnh vực thiêng liêng cần tôn trọng với sự kiện này. Điều đó có nghĩa là sân thi đấu và quá trình trao huy chương là nơi mà các vận động viên nên hạn chế quyền tự do ngôn luận của họ và sự phản kháng.Tiến sĩ Ordway
Các cuộc biểu tình nên được giới hạn trong việc nói chuyện với giới truyền thông, tổ chức các cuộc họp báo, trên mạng xã hội và nền tảng của riêng họ để họ có quyền tự do nói về những vấn đề mà họ cảm thấy say mê nhưng họ nên tôn trọng các vận động viên khác và khả năng của họ trong việc thể hiện ở phong độ cao nhất trên sân thi đấu và sau đó là trong lễ trao huy chương."
Giáo sư Cashman cho rằng cách đối xử với vận động viên đến từ các quốc gia như Israel và Nga có thể không công bằng.
"Họ nên tách các vận động viên ra khỏi người dân, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và các nhà lãnh đạo khác của đất nước. Nhưng tôi không chắc liệu điều đó có xảy ra hay không, điều đó sẽ xảy ra ở mức độ nào, nhưng không công bằng. Họ chỉ là những vận động viên cá nhân và họ đến từ một quốc gia nào đó có thể phải chịu sự thù địch của IOC."
Có một loại sự cố khác có thể chuyển hướng hoàn toàn sự chú ý của công chúng khỏi quan điểm thể thao của Thế vận hội. Và nó đã xảy ra trong quá khứ.
Trong Thế vận hội Munich năm 1972, tám kẻ khủng bố liên kết với tổ chức khủng bố Tháng Chín Đen đã lẻn vào làng Olympic, ban đầu bắt cóc 9 vận động viên Israel và sát hại hai người khác.
Sau một cuộc đàm phán kéo dài với cảnh sát Đức, tất cả 11 vận động viên đều thiệt mạng.
Pháp không còn xa lạ với chủ nghĩa khủng bố, với vụ việc gần đây nhất xảy ra vào tháng 12, khi một người đàn ông 26 tuổi đâm chết một người và làm bị thương hai người khác trên đường phố Paris.
Bất chấp tần suất xảy ra các sự kiện khủng bố cao ở thành phố ánh sáng, Giáo sư Harcourt nói rằng ông tin rằng Thế vận hội sẽ diễn ra không bị cản trở.
"Pháp thực sự muốn đăng cai Thế vận hội vì họ đã đấu thầu để đăng cai ngay sau một loạt vụ khủng bố. Tôi nghĩ họ muốn chứng tỏ rằng đất nước Pháp rất mạnh mẽ. Pháp có chủ nghĩa dân tộc sôi động và một cộng đồng quốc tế đa dạng, một cộng đồng đa văn hóa có khả năng tự rèn giũa cùng nhau.
Vì vậy, tôi nghĩ họ muốn chứng tỏ rằng họ có thể làm được trên thực tế và sẵn sàng chấp nhận rủi ro đó. Tôi cho rằng họ sẽ có những biện pháp an ninh khá quan trọng diễn ra trong giai đoạn này của Thế vận hội Olympic."
