Tại hội nghị thượng đỉnh trực tuyến do Ý tổ chức, các nhà lãnh đạo G20 đại diện cho các nền kinh tế giàu nhất thế giới - tuyên bố sẽ đẩy nhanh viện trợ cho Afghanistan.
Thủ tướng Ý Mario Draghi cho biết cuộc họp thành công vì đây là lần đầu tiên các nhà lãnh đạo thế giới đưa ra phản ứng đa phương đối với cuộc khủng hoảng Afghanistan.
Trung tâm của các phản ứng ngoại giao và nhân đạo kể từ khi Taliban tiếp quản vào ngày 15/8 là Liên Hợp Quốc, một phần vì nhiều quốc gia không muốn tiếp xúc trực tiếp với Taliban.
Ông Draghi phát biểu tại cuộc họp, nói rằng hầu hết G20 sẽ cung cấp viện trợ, ngay cả khi điều đó có nghĩa là phải phối hợp đối phó với Taliban.
“Bây giờ chúng ta phải đáp lại cuộc khủng hoảng nhân đạo, đó là điều đầu tiên, nếu điều đó đòi hỏi liên hệ với Talibanthì không có cách nào khác là có liên hệ với họ. Nhưng như quý vị đã nói, điều đó ngụ ý sự công nhận, thừa nhận rằng Taliban sẽ bị đánh giá vì những việc làm của họ chứ không phải lời nói của họ.”
Trong vòng chưa đầy hai tháng, nền kinh tế của Afghanistan đã sụp đổ hoàn toàn. Các ngân hàng đang hết tiền, giá thực phẩm tăng vọt và công chức không được trả lương. Cuộc khủng hoảng ước tính ảnh hưởng đến ít nhất 18 triệu người, tương đương một nửa dân số Afghanistan.
Liên Hợp Quốc cho biết hoạt động viện trợ đang diễn ra trong một cuộc chạy đua với thời gian, khi mùa đông đến gần.
Thủ tướng Đức Angela Merkel tại cuộc họp nói rằng Afghanistan đang rơi vào hỗn loạn.
"Tất cả chúng ta sẽ không làm được gì nếu toàn bộ hệ thống tài chính hoặc tiền tệ ở Afghanistan sụp đổ, bởi vì khi đó viện trợ nhân đạo cũng không thể được cung cấp nữa. Tất nhiên, không phải lúc nào cũng dễ dàng phân biệt được, nhưng có thể thấy khoảng40 triệu người rơi vào cảnh hỗn loạn vì không cóđiện cũng như không còn hệ thống tài chính - điều đó không thể và không phải là mục tiêu của cộng đồng quốc tế.
Nhưng có những lập trường quốc tế khác nhau về Afghanistan. Một số nguồn tin cho biết Trung Quốc và Nga có chính sách đối ngoại không can thiệp. Nga đã không tham gia hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp.
Thủ tướng Ý Mario Draghi nói rõ rằng việc công nhận Taliban như một chính phủ chính thức là không có cơ sở.
"Vì vậy, đây là mức độ tham gia mà như tôi đã nói hoàn toàn không có nghĩa là công nhận, công nhận là một quyết định chính trị chỉ được thực hiện khi cộng đồng quốc tế đồng ý rằng đã đạt được nhiều tiến bộ trong nhiều vấn đề liên quan đến con người, quyền của phụ nữ, trẻ em gái, giáo dục, các quyền tự do cá nhân thiết yếu... Và hiện tại, chưa có bất kỳ tiến bộ nào mà chúng tôi có thể thấy được. "
Qatar là một quốc gia khác đứng trên ranh giới hợp pháp hóa sự cai trị của Taliban đối với Afghanistan và hôm 19/10 đã tổ chức các cuộc đàm phán giữa Taliban và các đại diện phương Tây, gồm các nước Tây và Bắc Âu cũng như các nhà ngoại giao từ Vương quốc Anh và Canada.
Các nhà ngoại giao Đức cũng dự cuộc họp tại Qatar. Thủ tướng Angela Merkel nói rằng họ có sự dè dặt về một chính phủ Taliban nhưng các cuộc đàm phán vẫn diễn ra.
Trong khi đó, đặc phái viên của Qatar về chống khủng bố và hòa giải trong giải quyết xung đột, Mutlaq bin Majed al-Qahtani, phát biểu tại một diễn đàn an ninh toàn cầu và nói rằng việc công nhận chính quyền Taliban ở Afghanistan không được ưu tiên hơn.
"Đây là quyết định có chủ quyền do họ quyết định, không phải do chúng tôi quyết định hay áp đặt những gì chúng tôi nghĩ là đúng. Điều ưu tiên hơn như chúng tôi nói bây giờ là nhân đạo, giáo dục và hành khách đi lại tự do, có nhiều vấn đề mà chúng tôi nghĩ là khá quan trọng."
Tại G20, các bên nhất trí cao về sự cần thiết phải giảm nhẹ cuộc khủng hoảng ở Afghanistan, trong đó Liên minh châu Âu cam kết hỗ trợ một tỷ Euro.
