Tạp chí Khoa học (02) Facebook có bao nhiêu thông tin về bạn?

AI

Artificial intelligence has come to the Northern Territory town of Coolalinga. Photo: Getty Source: Getty

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Facebook biết gì về bạn? Robot Nhật tranh cử thị trưởng thành phố. Google ra mắt ứng dụng nhắn tin hoàn toàn mới.


Người máy làm quản trị chí công hơn?

Gần đây, AI hay trí tuệ nhân tạo được nhắc đến thường xuyên như một bước đột phá của kỷ nguyên mới. Công nghệ này mô phỏng các quá trình suy nghĩ và học tập của con người cho máy móc, đặc biệt là các hệ thống máy tính, bao gồm việc thu thập thông tin và các quy tắc sử dụng thông tin, sử dụng các quy tắc để đạt được kết luận gần đúng hoặc chuẩn xác, và tự sửa lỗi.

Khái niệm về AI được giới thiệu lần đầu tiên bởi John McCarthy, một nhà khoa học máy tính Mỹ, vào năm 1956 tại Hội nghị The Dartmouth. Ngày nay, các ứng dụng của AI bao gồm tính năng nhận dạng giọng nói, nhận diện khuôn mặt, vật thể hoặc chữ viết, v.v..

Thế nhưng thị trưởng AI là điều mà ít ai nghĩ đến - và nó đã suýt trở thành sự thật tại Nhật Bản. Thậm chí, thị trưởng AI được kỳ vọng sẽ đem tới sự công bằng trong chính sách điều hành và hạn chế tham nhũng tốt hơn con người.

Robot đã và đang tiếp nhận nhiều công việc của con người nhưng có lẽ ít ai dám nghĩ rằng, có ngày robot hoặc AI sẽ đảm đương các vị trí trong bộ máy chính quyền của một đất nước.

Thế nhưng, điều này rất có thể sẽ trở thành sự thật tại Nhật Bản. Nhiều người tỏ ra khá ngạc nhiên khi ứng cử viên cho cuộc vận động bầu cử chức danh thị trưởng tại một quận ở Tokyo lại là AI.

Theo Wonderful Engineering, đề xuất này do ứng cử viên có tên Michihito Matsuda đến từ Tama, Tokyo đưa ra nhằm tìm cách tối đa hóa việc sử dụng AI trong các hoạt động của thành phố. Ông tự nhận đã tổ chức chiến dịch ủng hộ AI nắm chức thị trưởng thành phố.

Tuy nhiên, Matsuda chỉ là người đại diện AI tham gia tranh cử. Những người đứng sau chiến dịch này là hai doanh nhân quyền lực Tetsuzo Matsumoto, Phó chủ tịch Softbank và Norio Murakami, cựu đại diện của Google chi nhánh Nhật Bản.

Ông Matsuda đề nghị thay thế các nhân sự chính quyền bằng AI. Trí tuệ nhân tạo sẽ đóng vai trò thu thập, phân tích dữ liệu của thành phố và đưa ra những chính sách công bằng, đồng thời cân bằng lợi ích cho tất cả người dân.

Ông chia sẻ trên Twitter: "Lần đầu tiên trên thế giới, AI sẽ tham gia tranh cử. Trí tuệ nhân tạo sẽ thay đổi thành phố Tama. Sự ra đời của một thị trưởng AI sẽ giúp chúng ta vận hành bộ máy chính trị một cách vô tư và cân bằng hơn. Chúng ta sẽ đẩy nhanh được tốc độ thực hiện các chính sách tương lai, tích lũy thông tin, bí quyết và đưa thế hệ nối tiếp đi lên".

Ông Michihito Matsuda, 44 tuổi, lần đầu tiên tranh cử chức danh thị trưởng vào năm 2014 nhưng không thành công. Lần này, ông quyết định đứng ra thay mặt AI để vận động tranh cử.

Ông tin rằng, một thị trưởng AI sẽ đưa ra những quyết định tốt hơn con người. Matsuda cũng đặc biệt nhấn mạnh, AI không dễ dàng bị ảnh hưởng bởi nạn tham nhũng như con người.

Chiến dịch vận động tranh cử của AI cũng giống các ứng cử viên khác với băng rôn, poster cổ động được treo khắp nơi trong thành phố. Bên cạnh những lo ngại về tính hợp pháp của một thị trưởng AI, cũng có không ít người ủng hộ.

Cuộc vận động tranh cử chức danh thị trưởng thành phố Tama đã được tổ chức vào ngày 15/4 vừa qua. Theo đài NHK, AI đã giành được 4.000 phiếu bầu, xếp thứ ba trong cuộc chạy đua. Người về nhất trong cuộc chạy đua là Hiroyuki Abe.

Mặc dù AI đã thất bại nhưng điều này không có nghĩa là công nghệ sẽ không quay trở lại tranh cử trong tương lai. Điều này chắc chắn là môt viễn cảnh vừa đáng mừng vừa đáng lo cho con người. Sẽ ra sao nếu AI thay mặt con người điều hành các quyết sách chính trị, kinh tế, và văn hóa...?
Facebook CEO Mark Zuckerberg pauses while testifying before a House Energy and Commerce hearing on Capitol Hill in Washington.
Facebook CEO Mark Zuckerberg pauses while testifying before a House Energy and Commerce hearing on Capitol Hill in Washington. Source: AAP
Facebook biết nhiều về bạn hơn là ta nghĩ

Thời gian gần đây, hẳn các bạn đã nghe nhiều về vụ bê bối rò rỉ thông tin người dùng liên quan đến Facebook và hãng Cambridge Analytica.

Sau sự kiện đó, người dùng mạng xã hội bắt đầu lưu tâm nhiều hơn về thông tin cá nhân của họ. Vậy thì, bạn có bao giờ tự hỏi Facebook đang nắm giữ bao nhiêu thông tin cá nhân của mình?

Bên cạnh những thông tin cơ bản như họ tên, giới tính, ngày sinh, quốc tịch... thường được người dùng khai báo trong quá trình đăng ký tài khoản Facebook.

Nhiều thông tin riêng tư và cá nhân hơn được Facebook nắm giữ thông qua quá trình sử dụng mạng xã hội của người dùng, chẳng hạn như các thông tin về mối quan hệ, những địa điểm thường xuyên lui tới, thói quen mua sắm, sở thích âm nhạc... được chia sẻ lên Facebook đều được mạng xã hội này ghi nhận lại.

Facebook cho biết việc thu thập thông tin từ người dùng được thực hiện theo nhiều cách, thông qua các ứng dụng, dịch vụ của Facebook hoặc thậm chí thông qua các hoạt động trực tuyến khác của người dùng.

Đáng chú ý ngay cả khi người dùng không trực tiếp vào Facebook, nhưng khi bấm nút "Like" hoặc chia sẻ từ một trang web thì điều này cũng giúp Facebook nắm được hoạt động của người dùng.

Không chỉ thu thập thông tin để phục vụ cho mục đích quảng cáo của mình, một số ứng dụng của bên thứ 3 mà người dùng cài đặt lên tài khoản Facebook của mình cũng có thể khai thác các thông tin mà người dùng đã chia sẻ lên Facebook để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau mà thậm chí người dùng cũng không hay biết.

Trường hợp này tương tự như vụ việc hơn 50 triệu tài khoản Facebook đã bị khai thác thông tin một cách trái phép thông qua một ứng dụng đang khiến Facebook phải đau đầu giải quyết.

Dưới đây là những thông tin mà Facebook đang nắm giữ từ phía người dùng. Nhiều thông tin có thể khiến người dùng phải bất ngờ khi không nghĩ rằng Facebook có thể biết được:

1. Địa điểm
2. Tuổi
3. Thế hệ bao nhiêu trong gia đình
4. Giới tính
5. Ngôn ngữ
6. Trình độ học vấn
7. Lĩnh vực học tập
8. Trường học
9. Sắc tộc
10. Thu nhập
11. Sở hữu nhà và kiểu nhà
12. Giá trị của căn nhà
13. Quy mô tài sản
14. Kích cỡ ngôi nhà đang ở
15. Năm xây dựng căn nhà
16. Nhân khẩu trong nhà
17. Những người dùng sắp có ngày kỷ niệm trong vòng 30 ngày tới
18. Người dùng đang ở xa gia đình hoặc quê nhà
19. Người dùng có bạn bè sắp có ngày kỷ niệm
20. Người dùng đang yêu xa
21. Người dùng vừa có mối quan hệ mới
22. Người dùng mới có việc làm
23. Người dùng mới đính hôn
24. Người dùng mới làm đám cưới
25. Người dùng mới chuyển đi
26. Người dùng sắp đến ngày sinh nhật
27. Thông tin cha mẹ
28. Người dùng sắp trở thành cha, mẹ
29. Người dùng có khả năng tham gia chính trị
30. Người dùng có khuynh hướng tự do hay bảo thủ
31. Tình trạng quan hệ
32. Chủ lao động
33. Ngành công nghiệp
34. Chức danh công việc
35. Kiểu văn phòng
36. Sở thích
37. Người dùng đang sở hữu xe
38. Người dùng đang có ý định mua xe mới
39. Người dùng vừa mua các phụ kiện hoặc thành phần của xe
40. Người dùng cần các thành phần hoặc dịch vụ sửa chữa xe
41. Kiểu và thương hiệu xe mà người dùng đang sử dụng
42. Năm mua xe
43. Tuổi đời của xe
44. Số tiền người dùng dự định chi ra để mua xe mới
45. Nơi người dùng dự định sẽ mua xe mới
46. Số lượng nhân viên đang làm việc tại công ty của người dùng
47. Người dùng đang sở hữu doanh nghiệp nhỏ
48. Người dùng giữ chức vụ quản lý hoặc điều hành
49. Người dùng có ủng hộ từ thiện
50. Hệ điều hành đang sử dụng
51. Người dùng chơi game đơn giản trên trình duyệt
52. Người dùng đang sở hữu máy chơi game
53. Người dùng đã khởi tạo các sự kiện trên Facebook
54. Người dùng đã sử dụng dịch vụ thanh toán Facebook Payments
55. Người dùng quản lý trang Facebook
56. Người dùng vừa mới upload hình ảnh lên Facebook
57. Trình duyệt web đang sử dụng
58. Dịch vụ email đang sử dụng
59. Đang sống ở nước ngoài
60. Người dùng làm việc tại các tổ chức tín dụng hoặc ngân hàng
61. Người dùng đang đầu tư (với các dạng đầu tư khác nhau)
62. Người dùng đang sử dụng thẻ tín dụng
63. Dạng thẻ tín dụng
64. Người dùng đang sở hữu thẻ ghi nợ
65. Thông tin về hạn mức trên thẻ tín dụng
66. Người dùng thường xuyên nghe radio
67. Người dùng yêu thích các chương trình TV
68. Người dùng sử dụng thiết bị di động
69. Loại kết nối Internet đang sử dụng
70. Người dùng mới mua một smartphone hay máy tính bảng
71. Người dùng truy cập Internet qua smartphone hay máy tính bảng
72. Người dùng sử dụng mã giảm giá để mua hàng
73. Các loại trang phục mà người trong gia đình thường mua
74. Thời gian trong năm hộ gia đình mua sắm nhiều nhất
75. Người dùng thường xuyên mua bia, rượu hoặc rượu mạnh
76. Các loại thực phẩm thường được mua
77. Người dùng thích mua các sản phẩm đẹp
78. Các loại thuốc mà người dùng mua
79. Người dùng chi tiền cho các sản phẩm trong gia đình
80. Người dùng chi tiền cho các sản phẩm dành cho trẻ em hoặc vật nuôi
81. Loại vật nuôi mà người dùng đang sở hữu
82. Người dùng có xu hướng mua sắm trực tuyến
83. Loại nhà hàng mà người dùng thường ăn
84. Loại cửa hàng mà người dùng thường mua sắm
85. Thời gian người dùng ở nhà
86. Người dùng đang có dự định chuyển nhà
87. Người dùng quan tâm đến thể thao hoặc bóng đá
88. Người dùng thường xuyên đi du lịch vì sở thích hoặc công việc
89. Các xu hướng nghỉ dưỡng mà người dùng yêu thích
90. Người dùng vừa trở về từ kỷ nghỉ
91. Người dùng mới sử dụng ứng dụng du lịch
South Australia wants Google to set up its HQ in Adelaide.
South Australia is pitching Google to consider setting up its Australian HQ in Adelaide. Source: AAP
Google ra mắt ứng dụng Chat

Google sắp ra mắt một ứng dụng nhắn tin hoàn toàn mới cho hệ điều hành Android, nhằm thách thức ứng dụng iMessage của Apple và thay thế hoàn toàn phương thức SMS. The Verge loan tin rằng ứng dụng này sẽ có tên đơn giản là Chat.

Trong nhiều năm qua, Google đã nỗ lực phát triển các ứng dụng nhắn tin, trò chuyện và thực hiện video call cho hệ điều hành Android. Tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có một ứng dụng nào đem lại trải nghiệm tuyệt vời như iMessage mang lại cho người dùng iPhone và iPad.

Theo nguồn tin mới đây nhất của The Verge, nỗ lực tiếp theo của Google là một ứng dụng có tên gọi rất đơn giản là "Chat". Ứng dụng Chat này được kỳ vọng sẽ là sự thay thế hoàn toàn cho tin nhắn SMS và cũng là kẻ thách thức xứng tầm của Apple iMessage, sẽ được cung cấp miễn phí trên các hệ điều hành Android.

Khác hẳn với những ứng dụng trước đây, Chat không phải là một sự đồng hành với tin nhắn SMS truyền thống. Cũng giống như iMessage, Google muốn người dùng tránh xa khỏi tin nhắn SMS và sử dụng Chat như một ứng dụng duy nhất, cho cả việc nhắn tin, tán gẫu, trò chuyện, gọi điện và video call.

Để làm được điều đó, Google đã âm thầm kêu gọi các nhà mạng di động lớn áp dụng một công nghệ mới. Đó là công nghệ Rich Communication Services (RCS). Các tin nhắn giữa những người sử dụng Chat sẽ được gửi qua giao thức RCS này, được biết sẽ chỉ tốn vài byte cho một tin nhắn vì vậy sẽ rất tiết kiệm dung lượng data.

Nếu như người dùng không có kết nối internet, hoặc gửi tin nhắn với những người không sử dụng Chat, ứng dụng có thể tự động nhận diện và gửi tin nhắn SMS truyền thống. Về cơ bản cách thức hoạt động của ứng dụng này rất giống với iMessage, tuy nhiên Apple không sử dụng giao thức RCS.

Chat hứa hẹn sẽ có nhiều cải tiến hơn so với iMessage khi hỗ trợ nhiều tính năng của các ứng dụng chat hiện đại. Ví dụ như nó sẽ hiển thị biểu tượng khi đang soạn thảo tin nhắn trả lời, hỗ trợ chat nhóm, cho phép chia sẻ hình ảnh và video độ phân giải cao.

Google cũng cho biết họ có thể sẽ phát triển một phiên bản Chat cho máy tính. Bên cạnh đó, sẽ tích hợp nhiều tính năng mới hơn trong tương lai. Như gửi ảnh GIF, gửi sticker vui nhộn, tích hợp các ứng dụng khác như Google Photos hay Google Assistant.

Chat hứa hẹn sẽ là đối thủ xứng tầm của Apple iMessage và là ứng dụng nhắn tin tuyệt vời nhất cho tất cả người dùng Android. Thế nhưng vẫn có một trở ngại lớn, đó là để sử dụng được Chat thì các nhà mạng tại địa phương phải hỗ trợ giao thức RCS.

Google cho biết họ đã đàm phán với 55 nhà mạng lớn trên thế giới, tuy nhiên không phải là tất cả. Bên cạnh đó, Google cũng cho biết họ đã tạm dừng phát triển các ứng dụng trò chuyện khác để tập trung vào Chat. Các Google Wave, Google Voice, Google Buzz, Gchat và Google Space đều bị ngừng hỗ trợ. Trong khi đó, ứng dụng Allo và Duo cũng nhiều khả năng sẽ bị khai tử sau khi Chat được ra mắt.

Dự kiến Google sẽ chính thức ra mắt ứng dụng Chat vào nửa cuối năm nay.


Share