Linh mục Phê rô Trần Đình Lai trước cảnh sát cơ động dàn chào ngay cổng công ty Formosa, Hà Tĩnh. Source: Favebook/Dung Mai
Cuộc biểu tình trong 2 giờ đầu diễn ra một cách ôn hòa.
Sau đó, bất ngờ đoàn biểu tình hơn 10 ngàn người này đã ào lên chiếm được cổng ra vào của Formosa, leo lên đứng tràn lan trên các đoạn tường chưa giăng kẽm gai và điện cao thế khiến hơn 500 cảnh sát cơ động và lực lượng có nhiệm vụ bảo vệ công ty phải bỏ chạy thoát thân.
Linh mục chánh xứ Phê rô Trần Đình Lai và anh Mai Xuân Dũng một người có mặt tại chỗ cho SBS Radio biết.
Tuyết Lê
“Thưa anh Mai Xuân Dũng, chúng tôi được biết là cuộc biểu tình hôm qua lúc đầu xảy ra rất ôn hòa, giáo dân đọc kinh và hát thánh ca. Đến mấy giờ thì xảy ra xô xát?”
Mai Xuân Dũng
"Nó rơi vào cái khoảng 09.giờ đó chị. Vâng gần 09 giờ"
Tuyết Lê
"Cảnh sát cơ động có khoảng bao nhiêu người? Họ đóng ở những vị trí nào?"
Mai Xuân Dũng
"Cách cổng Formosa 500m thì đã có một trung đội cảnh sát cơ động làm nhiệm vụ bảo vệ cho cái căn cứ này rồi. Ngoài ra ngay từ sáng sớm, đã có khoảng nói cho chính xác là có năm ô tô lớn chở khoảng 150 cảnh sát cơ động đến tăng cường. Cảnh sát cơ động có mặt tại khu vực Formosa rơi vào con số 500 người."
Nhưng vì sao 500 cảnh sát cơ động này phải đồng loạt bỏ chạy thoát thân?
Linh mục Phê rô Trần Đình Lai
"Giáo dân họ yêu cầu là mở cửa cho chúng tôi vào, vào để xem họ làm gì trong đó mà lại gây ra cái thảm họa khủng khiếp như vậy? Họ yêu cầu được tận mắt chứng kiến. Thì cảnh sát cơ động họ không cho. Họ khóa cửa, họ kéo xích lại rồi giăng hàng ngang ở ngay cổng.Thế thì dân chen lấn, muốn phá cửa xông vào. Cảnh sát chặn lại. Cha đứng ngay đó, Cha yêu cầu nếu họ không mở cửa thì chúng ta hãy cầu nguyện, chúng ta chờ đợi. Chúng ta yêu cầu những gì chính đáng và cho họ có thời gian để thực hiện những cam kết đền bù thỏa đáng công bằng và làm sạch môi trường và rời khỏi Việt Nam đóng cửa công ty.
Tuyết Lê
"Nhưng tại sao sau đó cảnh sát cơ động lại phải bỏ chạy?"
Linh mục Phê rô Trần Đình Lai
"Dân họ đến đông quá, dân đông quá mà Cha nói họ, đa số là các chú thanh niên, các em đi đi, các em tránh đi, không thôi là các em chết đó. Vì dân đến đông quá, họ đem, họ sôi máu lên họ không chịu được nữa là họ đánh chết đấy. Thì Cha không chịu trách nhiệm đâu. Dân nó áp sát quá, khi đó chính Cha cũng không vào được giữa cảnh sát và dân nữa. Cha cầm micro Cha nói là cảnh sát không được đánh dân, cảnh sát không được xô xát, cha cũng sợ họ đánh dân. Đông thì không nói làm gì lỡ may mà một vài cảnh sát mà phụ nữ họ cứ níu áo nếu khi lỡ may mà ngã xuống một cái thì người ta dẫm lên mà chết đó. Người có hàng chục ngàn người.
"Dân họ đến đông quá, dân đông quá mà Cha nói họ, đa số là các chú thanh niên, các em đi đi, các em tránh đi, không thôi là các em chết đó.” Linh mục Phê rô Trần Đình Lai
Tuyết Lê
"Thưa những sự việc xảy ra ngày hôm qua có nằm ngoài dự liệu của ban tổ chức không?"
Linh mục Phê rô Trẩn Đình Lai
"Ờ, không có ban tổ chức nào hết cả, giáo dân và cha xứ cảm thấy bức xúc quá, lễ xong là cha con bảo nhau đến đó mà đòi quyền lợi thôi. Không có ai tổ chức chi cả. Toàn các giáo dân nghe cha nói rồi rồi nhắc mà ý thức như vậy thì đi đòi quyền lợi thôi chứ không có....
Còn về phía nhà cầm quyền thì tôi nghĩ hoàn toàn bất lực. Bởi vì lúc đầu thì họ tăng cường cảnh sát tăng cường cả bộ đội rồi cả công an giao thông. Nhưng mà đến khi họ đưa cả xe voi rồng đến họ đưa cả mấy cuộn thép gai đến. Sau người dân đến đông quá thì họ rút hết tất cả, cả xe vòi rồng cả cảnh sát cả cơ động cả bộ đội khi đó mà họ có bất cứ một động thái nào đều là châm, đổ dầu vào lửa.
Tuyết Lê
"Thưa anh Mai Xuân Dũng, so với cuộc các cuộc biểu tình trước đây thì cuộc biểu tình lần này có gì khác không?
Mai Xuân Dũng
"Khác thứ nhất là về con số, những lần trước chỉ lên đến khoảng 3000 người. Bà con vẫn có thái độ e dè. Lần này thì khác hẳn về số lượng. Không phải là gần 3000 nữa mà hơn 10.000 người đó chị, con số rất lớn. Và cái khí thế nó khác hẳn lần trước. Lần trước bà con còn e dè lần này thì khí thế kinh khủng lắm. Khí thế lần này nó ngút trời nó kinh khủng lắm làm cho cái lực lượng cảnh sát cơ động là họ cảm thấy họ kinh hoàng. Cái sự khác biệt rất rõ ràng. Khí thế người dân lần này phải nói là ngút trời luôn. Nếu mà không có cái sự kiềm chế của những người trong giáo hội có trách nhiệm trong phía giáo hội thì không biết chuyện gì sẽ xảy ra? Tình trạng là giáo dân người ta căm tức tột độ. Những người mà người ta mất nghề nghiệp thiệt hại nó quá nhiều và rất là đau đớn. Nếu họ tràn vào thì không biết là họ sẽ làm những cái gì tiếp theo, cũng không thể biết được chỉ biết là hiện nay trên cánh cổng lát nữa rồi em sẽ đưa lên những cái mà em đã chụp được tận nơi thì người ta viết, người ta viết đầy lên những cánh cổng những bức tường” Đã đảo Formosa cút đi “, “Đả đảo đảng Cộng sản bán nước” này khác. Họ vẽ họ bôi, họ viết đầy lên cánh cổng việc này chưa hề có.”
Tuyết Lê
"Thưa, Formosa vẫn còn đó. Giờ thì công ty này không được xả thải ra biển nữa nhưng chính quyền Hà Tĩnh cho phép họ xả ra sông Quyền. Những ngày sắp tới sẽ ra sao, thưa linh mục?"
Linh mục Phê rô Trần Đình Lai
"À chúng tôi người dân ở đây sẽ …sẽ …nhờ sự hỗ trợ công tác của nhiều người nhiều nơi, kiên trì đấu tranh. Ngoài kiên trì đấu tranh thì còn cách gì nữa đâu?
Hôm qua có rất nhiều người dân khi mà trèo lên. Cô có xem thanh niên nam nữ nó cứ trèo lên cánh cổng? Khi đó mà tôi đồng ý thì tất cả họ đều vào như vào nhà trống, họ vào vài chục ngàn người cũng không có chuyện chi cả, vào được hết. Nhưng mà tôi nói rằng không vào và tôi cũng nói với họ rằng chỉ gửi cho Formosa thông điệp là thật ra chỉ cần năm phút là chúng tôi vào được cả 1 triệu người nhưng mà chúng tôi không vào. Vào thì là sẽ có nhiều thanh niên hung hăng rồi rồi phá tài sản. Chỉ cần đập mấy cái vòi rô bi nê, làm chảy máu một vài người bảo vệ là sẽ bị lu loa lên là phá tài sản là nó rửa hết một đống tội. Do đó mà tôi không cho họ vào và báo cho họ biết rằng muốn vào chỉ cần năm phút là chúng tôi vào cả 1 triệu người. Và nếu cần san bằng cái Formosa chỉ một tiếng đồng hồ là thành cái đống tro tàn không sao cả mà chúng tôi muốn ôn hoà chúng tôi muốn đền bù công bằng. Phải làm sạch biển và phải rời Việt Nam một cách quang minh chính đại.”
Các khẩu hiệu người biểu tình ghi lại trên tường của nhà máy luyện thép Formosa. Source: Facenook/Dinh Huu Thoai
