Iraj Darvish là chủ một doanh nghiệp nhỏ, ông đang cảm thấy gánh nặng của cuộc khủng hoảng coronavirus trĩu nặng trên vai của mình.
Cửa hàng cắt tóc của ông ở Canberra đã chứng kiến sự sụt giảm đáng kể số lượng khách hàng khi các biện pháp cách ly và hạn chế giao tiếp xã hội buộc những khách hàng quen thuộc phải ở nhà.
"Tôi thường cắt tóc cho 20 người mỗi ngày. Nhưng tính luôn cả tuần này và tuần trước, tôi thậm chí không cắt tóc được cho 20 người. Tôi không thể thay đổi gì về việc này và thực sự không có lý do gì để tiếp tục mở tiệm."
Hoàn cảnh của ông Darvish trở nên phổ biến trên khắp nước Úc khi các doanh nghiệp đóng cửa và hàng ngàn công nhân bị sa thải.
Một phúc trình của Viện Grattan ước tính 14 đến 26% người Úc có thể bị mất việc do đại dịch.
Con số này cao hơn dự báo 10% thất nghiệp của tổng trưởng ngân khố liên bang vào quý giữa tháng 6. Điều này có nghĩa là khoảng 3,4 triệu người có thể bị mất việc làm.
Brendan Coates, giám đốc chương trình Tài chính Gia đình tại Viện Grattan, cho biết một số nhóm sẽ bị ảnh hưởng nặng nề hơn những nhóm khác.
"Điều này thực sự chỉ ra rằng có những chi phí khổng lồ ở đây mà cộng đồng đang phải gánh chịu và những chi phí đó được sinh ra không đồng đều.
Những người bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi COVID-19, là những người mất việc, thường là những người trẻ tuổi, người Úc có thu nhập thấp.
Người có thu nhập thấp có nguy cơ mất việc cao gấp đôi so với nhóm người có thu nhập cao nhất. Về căn bản, họ có xu hướng làm việc trong các ngành kỹ nghệ cần phải tiếp xúc trực tiếp với người khác."
Nhân viên khách sạn đặc biệt dễ bị tổn thương và chịu ảnh hưởng, với viện Grattan dự đoán hơn một nửa sẽ mất đi kế sinh nhai.
Triển vọng cũng ảm đạm cho phụ nữ và những người làm việc trong ngành bán lẻ, giáo dục và nghệ thuật.
Trong số các nhóm tuổi khác nhau, 40% thanh thiếu niên, 30% công nhân ở độ tuổi hai mươi và một phần tư nhân viên ở độ tuổi 40 có thể bị mất việc.
Nếu chúng ta chấp nhận cố gắng loại bỏ COVID-19 khỏi Úc, điều này đòi hỏi các biện pháp cách ly và hạn chế giao tiếp xã hội mà chúng ta sẽ thực hiện trong vài tháng nữa, hoặc chúng ta phải học cách sống với COVID-19.
Viện cảnh báo sự bùng phát coronavirus tàn phá và gây ra tác động lâu dài đối với nền kinh tế.
Ông Coates nói rằng việc giải quyết đại dịch phải là ưu tiên chính trong việc đưa nền kinh tế Úc trở lại đúng hướng.
Nhưng đây có thể là một hành động đòi hỏi sự cân bằng tinh tế của chính phủ trong việc gia tăng các biện pháp hạn chế và ngăn chặn sự bùng phát vượt khỏi tầm kiểm soát.
"Nếu chúng ta chấp nhận cố gắng loại bỏ COVID-19 khỏi Úc, điều này đòi hỏi các biện pháp cách ly và hạn chế giao tiếp xã hội mà chúng ta sẽ thực hiện trong vài tháng nữa, hoặc chúng ta phải học cách sống với COVID-19.
Trong trường hợp đó, chúng ta sẽ dần dần mở cửa các bộ phận của nền kinh tế, nhưng sẽ không rõ phần nào của nền kinh tế có thể hoạt động trở lại trước, khi tỷ lệ lây nhiễm gia tăng và dịch bệnh có nguy cơ bùng phát thêm."
Khi tỷ lệ thất nghiệp được thiết lập ở mức hai con số lần đầu tiên kể từ năm 1994, chính phủ quyết tâm tuân theo lời khuyên của các chuyên gia y tế.
Tổng trưởng ngân khố Josh Frydenberg nói rằng ước tính 10% của chính phủ có thể lên tới 15% nếu không có sự trợ giúp của chương trình JobKeeper.
Chương trình trị giá 130 tỷ đô la cung cấp cho chủ lao động khoản thanh toán 1500 đô la mỗi hai tuần cho các công nhân đủ điều kiện, cho phép họ tiếp tục công việc.
Ông Frydenberg khẳng định chính phủ đang nỗ lực hết mình trong tình huống khó khăn.
"Chúng tôi đang làm mọi thứ có thể, để giữ mối liên hệ công việc giữa chủ lao động và nhân viên. Gói JobKeeper ra đời với mục đích này. Nhưng chúng tôi cũng ý thức rằng thất nghiệp đang gia tăng và đó là một phần của môi trường kinh tế mà chúng ta đang bị ảnh hưởng."
Tuy nhiên phát ngôn nhân về ngân khố của Đảng Lao động Jim Chalmers tỏ ra nghi ngờ về khẳng định của ông tổng trưởng.
"Ông tổng trưởng ngân khố hôm nay phát biểu rằng ông đã làm tất cả những gì có thể để ngăn ngừa mất việc. Nhưng điều đó không đúng trong trường hợp này. Nếu ông ta có thể làm mọi thứ, ông ấy sẽ không từ chối việc trả lương cho hơn một triệu người lao động thời vụ và những người lao động khác bị đuổi việc."
Phe đối lập đã chỉ trích Liên đảng vì từ chối mở rộng chương trình JobKeeper để nhiều công nhân có thể nhận trợ cấp hơn.
Ông Chalmers kêu gọi gói hỗ trợ JobKepper nên bao gồm thêm 15.000 công nhân tại hãng hàng không đang gặp khó khăn Virgin Australia và những nhân viên làm việc thời vụ casual chưa có đủ 12 tháng làm việc với chủ doanh nghiệp.
Những người có thị thực ngắn hạn và 565.000 sinh viên quốc tế cũng đã bị bỏ qua và được yêu cầu trở về nhà nếu họ không thể tự lực cánh sinh trong khủng hoảng này.
Vài tháng tới có thể đẩy nhiều người vào hoàn cảnh khó khăn trước khi đại dịch chấm dứt.
--
Người Úc phải giữ khoảng cách với người khác ít nhất 1.5 mét. Trong nhà, phải có mật độ không quá một người trên bốn mét vuông không gian sàn.
Nếu bạn tin rằng bạn có thể đã nhiễm virus, hãy gọi cho bác sĩ của bạn (đừng đến phòng mạch) hoặc liên hệ với Đường dây Nóng Thông tin Y tế Quốc gia Coronavirus – Coronavirus Health Information Hotline theo số 1800 020 080.
Nếu bạn đang khó nhọc để thở hoặc trải qua một trường hợp khẩn cấp y tế, hãy gọi 000.
SBS tận lực mang đến tin tức cập nhật giúp bạn nắm bắt thông tin những diễn biến mới nhất của COVID-19 bằng tiếng Việt, xem tại:
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
