Úc tuy không có nhiệt độ quá thấp, nhưng mùa đông có thể khá lạnh ở một số nơi.
Nhưng khi nói đến hệ thống sưởi, các ngôi nhà ở Úc nói chung đang tụt hậu so với các nước Bắc bán cầu.
Tiến sĩ Sven Teske sinh ra tại Đức, Phó Giáo sư và Giám đốc Nghiên cứu tại Viện Tương lai Bền vững tại Đại học Công nghệ Sydney đã có trải nghiệm về điều này.
"Tôi đến từ một đất nước rất lạnh, nhưng tôi chưa bao giờ cảm thấy quá lạnh khi ở nhà như ở Úc, bởi vì đơn giản là nhà không có lắp đặt hệ thống sưởi. Và một trong những lý do cho điều đó có lẽ là thời gian cần sưởi rất ngắn, tối đa chỉ ba tháng, trong khi thời gian cần sưởi ấm ở châu Âu nơi tôi từng ở là từ tám đến chín tháng. Vì vậy, việc lắp đặt hệ thống sưởi ở Úc không thực sự quá bức thiết."
In-slab floor heating is a form of centralised heating. Source: Getty Images/sturti
Điều này giải thích tại sao hệ thống sưởi trung tâm không phổ biến ở Úc, theo Chris Barnes, chuyên gia sưởi ấm tại nhà từ nhóm các nhà hoạt động vì người tiêu dùng Choice.
Nhưng sưởi trung tâm vẫn phổ biến đối với những người thích sưởi ấm toàn bộ ngôi nhà.
"Tôi không nghĩ rằng hệ thống sưởi trung tâm ở Úc lớn như ở những nơi khác trên thế giới. Khi chúng ta nghĩ về hệ thống sưởi trung tâm, đó là một thuật ngữ chung chung, nó bao hàm khá nhiều thứ khác nhau. Một hệ thống ống dẫn trong nhà là một hình thức sưởi ấm trung tâm. Bạn cũng có thể sưởi sàn nhà. Và rõ ràng, nếu bạn muốn giữ cho toàn bộ ngôi nhà luôn ấm áp, hệ thống sưởi trung tâm là một giải pháp tốt."
Về nhược điểm, ông nói rằng hệ thống sưởi trung tâm có thể tốn kém hơn so với các hệ thống chia nhỏ.
"Lắp đặt sưởi trung tâm khá tốn tiền. Và bạn cần chắc chắn rằng bạn muốn loại hệ thống sưởi đó trong nhà của mình và sử dụng nó một cách hiệu quả. Thường sẽ tiết kiệm chi phí và năng lượng hơn nếu chỉ sưởi những không gian mà bạn đang thực sự sử dụng. Vì vậy, có một vài hệ thống chia nhỏ trong nhà mà bạn có thể bật hoặc tắt, khi bạn sử dụng những phần đó của ngôi nhà, hoặc bạn có thể dùng một lò sưởi điện di động."
Tiến sĩ Teske cho biết, các chủ nhà quan tâm đến hệ thống sưởi không phát thải thì có nhiều lựa chọn. Nhưng hầu hết những người thuê nhà không dễ dàng tiếp cận được vì chúng cần được lắp đặt.
Một trong những lựa chọn tiết kiệm năng lượng nhất là máy bơm nhiệt, đặc biệt là khi nó hoạt động bằng điện lấy từ các tấm pin mặt trời.
"Chủ nhà có thể đầu tư một máy bơm nhiệt, hoạt động bằng điện. Đó là cách hiệu quả nhất nếu bạn dùng điện để sưởi ấm ngôi nhà của mình, và điện có thể đến từ tấm năng lượng mặt trời. Vì vậy, về cơ bản, loại sưởi ấm này hoàn toàn không có khí thải."
Electricity sourced from solar panels can support emission-free heating systems, like hydronic radiators or a heat pump. Source: Getty Images/Pramote Polyamate
"Điện cho các máy bơm nhiệt được sản xuất bằng các tấm pin mặt trời. Điều đó có nhiều lợi ích. Một là chủ nhà thực sự có thể tự sản xuất điện và không lệ thuộc vào điện trên thị trường. Hai là có thể để dành điện. Vì vậy, bạn có thể sử dụng điện bất cứ khi nào cần, nhưng bạn vẫn có thể dự trữ một chút, đó cũng là một giải pháp thay thế cho hệ thống pin."
Ông Barnes nói rằng điều kiện thời tiết thay đổi của Úc cũng là một yếu tố xác định lựa chọn hệ thống sưởi ấm hoặc thiết bị sưởi.
"Đối với nhiều người ở Úc, việc làm mát cũng quan trọng, thậm chí còn quan trọng hơn sưởi ấm. Vì vậy, một máy điều hòa không khí rõ ràng là một giải pháp tuyệt vời vì nó cung cấp cả hai điều đó. Giờ đây, các giải pháp mà mọi người sử dụng để sưởi ấm cho ngôi nhà của họ tùy theo từng khu vực, khác nhau tùy theo từng tiểu bang."
Some people have a reverse cycle air conditioner, but they only think of it as a cooling appliance, not realising it can be also used for heating. Source: etty Images/Aja Koska
Chính phủ các bang và vùng lãnh thổ hỗ trợ các hộ gia đình để cải thiện hiệu quả sử dụng năng lượng. Các chương trình nhắm đến hệ thống sưởi trong nhà bao gồm giảm giá và tài trợ cho việc nâng cấp và mua thiết bị cũng như tư vấn miễn phí từ chuyên gia.
Andrew Reddaway làm việc với tư cách là Tư vấn cấp cao cho Quỹ Năng lượng Úc, một nhà thầu hợp tác với chính phủ ACT để cung cấp cho người thuê nhà các bản đánh giá năng lượng miễn phí.
Khi nói đến hệ thống sưởi, đánh giá năng lượng trong nhà sẽ xem xét các tính năng của thiết bị được sử dụng và cách xây dựng.
"Vật liệu cách nhiệt thường mềm và xốp, có thể ở trên trần, ngay trên tấm thạch cao trong không gian mái, cũng như trong các hốc tường. Trần nhà nên được ưu tiên nhất, sau đó là tường và sàn nhà."
Ông Reddaway nói rằng sử dụng năng lượng hiệu quả cũng rất quan trọng.
"Một mẹo đơn giản là không sưởiấm nhiều khu vực hơn những gì bạn thực sự cần. Nếu bạn chỉ ở trong một căn phòng, thì điều hợp lý là chỉ sưởi ấm căn phòng đó để bạn có thể đóng cửa và giữ nhiệt. Một mẹo khác là chỉ sưởi ấm ở mức bạn cần để cảm thấy thoải mái và an toàn cho sức khỏe. Nếu bạn đang bật sưởi để làm cho căn phòng nóng lên quá nhiều, thì hóa đơn của bạn sẽ tăng lên đáng kể."
Tiến sĩ Teske chỉ ra rằng việc sử dụng hệ thống sưởi ấm trong nhà thân thiện với môi trường là khó hơn đối với người thuê nhà so với chủ nhà.
Đối với những người sử dụng hệ thống điện, chuyển sang một công ty tiện ích có năng lượng xanh có thể giúp đạt được mức khí thải bằng không hoặc giảm đáng kể.
Nhưng khi nói đến hệ thống sưởi bằng khí, Tiến sĩ Teske nói, lựa chọn sưởi không phát thải thường không được tiếp cận.
"Che gió là một trong những việc tiết kiệm chi phí nhất mà bạn có thể làm để cải thiện hiệu suất của ngôi nhà để giữ ấm vào mùa đông cũng như giữ mát vào mùa hè. Khi gió lùa thì không khí bị rò rỉ ra khỏi nhà qua các khe hở cửa sổ và cửa ra vào, cũng như những nơi khác."
Having the right sized system for your home will save you energy and money Source: Getty Images/Visoot Uthairam
Dù chọn loại sưởi ấm nào, an toàn phải là điều quan trọng nhất.
Theo Cơ quan Cứu hỏa và Cứu hộ NSW (New South Wales), những tháng lạnh hơn chứng kiến số vụ cháy nhà tăng 10%, với nhiều vụ cháy trong phòng ngủ và phòng khách do máy sưởi và mền điện.
Các nhà chức trách cảnh báo mọi người đừng bao giờ sử dụng bất kỳ thiết bị đun nấu hoặc sưởi ấm ngoài trời nào để dùng trong nhà, và luôn luôn kiểm tra các khuyến nghị của nhà sản xuất trước khi sử dụng.
Thêm thông tin và cập nhật Like Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
