Đức Huỳnh Phú Sổ sinh tại làng Hoà Hảo, quận Tân Châu, tỉnh Châu Đốc ngày 15/1/1920, nhằm ngày 25/11 năm Kỷ Mùi.
Năm nay, ngày 25/11 âm lịch rơi vào ngày thứ Sáu 20/12 này, đánh dấu đúng 100 năm ngày sinh của Đức Huỳnh Phú Sổ, người sáng lập ra Phật Giáo Hòa Hảo tại Việt Nam.
Đức Huỳnh Phú Sổ là người khai sinh ra Phật Giáo Hòa Hảo, và là người sáng lập đảng Dân Xã, với triết lý đạo không tách rời đời sống và vận mệnh dân tộc qua câu nói nổi tiếng của ông, “Đời không đạo, đời vô liêm sỉ. Đạo không đời, đạo biết dạy ai?”
Ngài chủ trương "Phật Giáo Hòa Hảo làm lành tránh ác, tu thân nhập thế, thực hành Tứ Ân: ân tổ tiên cha mẹ, ân đất nước, ân tam bảo và ân đồng bào nhân loại".
Những ngày này tại Thánh địa Hòa Hảo ở An Hòa Tự, thị trấn Phú Mỹ, huyện Phú Tân An Giang, chính quyền một mặt cho tổ chức lễ Đản sanh long trọng, mặt khác lại ra sức thắt chặt sự giám sát trụ sở tạm thời của Ban Trị Sự Trung Ương Giáo Hội Phật Giaó Hòa Hảo Thuần Tuý tại xã Long Giang, Chợ Mới An Giang và ngăn cản bất cứ sự ra vào của bất cứ ai tại đây.
Nói với SBS, ông Lê Quang Hiển - Chánh Thư Ký Ban Trị Sự Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Hoà Hảo Thuần Tuý cho biết, chính quyền cho tổ chức long trọng lễ Đản Sanh tại trụ sở An Hòa Tự -nơi được xem là thánh địa của Phật Giáo Hòa Hảo và đã bị chính quyền "quốc doanh" hóa, là một cách "mị dân ra điều Việt Nam có tự do tôn giáo".
Nhà báo Nguyễn Quang Duy ở Melbourne, người quan tâm nghiên cứu những sự kiện lịch sử Việt Nam thời cận đại cho SBS biết, cách nay gần 100 năm, khi Việt Nam còn trong tình trạng nữa phong kiến nữa thực dân, Đức Huỳnh Phú Sổ đã có những chủ trương thực hành chính trị toàn dân theo tinh thần dân chủ rất tân tiến.
Triết lý "mang đạo vào đời" và "toàn dân chính trị" và điều này được Ngài giải thích như sau:
“Việt Minh tranh đấu chánh trị, nếu Thầy đem đạo ra tranh đấu thì không thích hợp. Vì đạo lo tu hành chơn chất. Nên Thầy phải tổ chức đảng chánh trị, mới thích ứng nhu cầu tình thế nước nhà.
“Các nhà ái quốc chơn chánh trong nước mặc dầu nhận Thầy là một nhà ái quốc, nhưng không hề cùng hiệp chung với Thầy dưới danh nghĩa Phật Giáo Hòa Hảo để lo việc quốc gia, bởi lẽ anh em ấy không thể tu hành như mình, hoặc giả đã có đạo rồi thì không thể bỏ đạo quy y Phật Giáo Hòa Hảo. Vì vậy, Thầy phải tổ chức chánh đảng để anh em ấy có điều kiện tham gia. Họ chỉ phải giữ kỷ luật của Đảng mà thôi, còn tôn giáo thì riêng ai nấy giữ.
“Vậy tất cả anh em tín đồ, nếu thấy mình còn nặng nợ với Non sông Tổ quốc, thương nước thương dân, hãy tham gia đảng mà tranh đấu. Đây là phương tiện để anh em hành xử Tứ-Ân.”
Với chủ trương 'Toàn dân chính trị', Ngài giải thích là để "nâng tầm hiểu biết của người dân về quyền chính trị để mọi người tham gia chính trị một cách bình đẳng" theo nguyên tắc “chủ quyền ở nơi toàn thể nhân dân” và "chống độc tài bất cứ hình thức nào".
Ngài cũng chủ trương thực thi triệt để nguyên tắc chánh trị của chủ nghĩa dân chủ, một cách làm rât gần gũi với những gì mà xã hội tiên tiến phương Tây hiện nay thực hiện.
Đức Huỳnh Giáo Chủ lấy lời Phật dạy “Phật đồng thể tánh với chúng sanh, chúng sanh là Phật sẽ thành (mọi người đều có thể thành Phật)”, để nhắc nhở tín đồ tinh thần bình đẳng của Phật Giáo.
Kỷ niệm 100 năm ngày Đản sinh của Đức Huỳnh Phú Sổ là dịp để cùng suy ngẫm về con đường dân chủ cho Việt Nam.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
Nghe SBS Radio bằng tiếng Việt mỗi tối lúc 7pm tại
