Một nghiên cứu gần đây với hơn 5000 trẻ em ở Úc chỉ ra những đứa trẻ được bố mẹ đọc sách trung bình 11 phút mỗi ngày có kết quả NAPLAN lớp 3 và lớp 5 cao hơn so với những đứa trẻ bố mẹ không đọc sách cùng, ở các môn đọc, viết, ngữ pháp và toán.
Với các gia đình người Việt chúng ta ở Úc thì việc đọc sách tiếng Việt có khó khăn gì? Quý vị có dễ dàng có sách tiếng Việt hay sách song ngữ để đọc với con không? Làm thế nào để tìm được sách đọc có ích và phù hợp với lứa tuổi của con em mình?
Mời quý vị cùng Hồng Vân trò chuyện với chị Nguyễn Hoàng Kim Phượng, một trong những người tiên phong trong việc đem truyện sách tiếng Việt đến với các gia đình người Việt ở Úc.
Chào chị Phượng, cám ơn chị đã nhận lời mời tham gia chương trình. Chị có thể giới thiệu một chút về bản thân với thính giả SBS được không?
Chị Kim Phượng: Chào chị Vân và chào thính giả SBS Vietnamese. Tôi hiện đang sinh sống ở Sydney và có một gia đình nhỏ với 2 bé sinh ra và lớn lên ở Úc. Bé trai tên là Sean (tên tiếng Việt là Bách), 6 tuổi và một bé gái tên là Hà Mây, 4 tuổi. Hai bé đã bắt đầu có những trải nghiệm ngôn ngữ tiếng Anh ở trường học và bên ngoài xã hội nên mình ý thức được là cần giúp con có thêm những trải nghiệm với ngôn ngữ, văn hóa mẹ đẻ của bố mẹ, ông bà để bước chân của các con được vững vàng khi lớn lên. Mình hy vọng gốc cây vững thì con sẽ đứng vững khi lớn lên.
Gần đây Hồng Vân được đọc và nghe nói về Tiệm Mọt, một cái tên rất thú vị, mang nhiều hàm ý liên quan đến việc đọc sách. Chị có thể giới thiệu về Tiệm Mọt được không?
Chị Kim Phượng: Tiệm Mọt là một tiệm sách Tiếng Việt tại nước ngoài, có mong ước được mang sách Việt đến bất cứ nơi nào có người Việt và nhu cầu sách Việt. Tiệm Mọt bắt đầu từ bạn Quỳnh Hạnh, một người mẹ trẻ ở Phần Lan với mong muốn lan tỏa ngôn ngữ mẹ đẻ đến những người con Việt xa quê, để thế hệ thứ 2, thứ 3 có cơ hội tiếp cận với sách Việt, duy trì tiếng Việt. Bên mình hiện trao đi những quyển sách có sẵn ở các chi nhánh, đồng thời nhận đặt sách tiếng Việt ở Việt Nam cho các bạn nước ngoài ở các nước có chi nhánh. Hiện Tiệm Mọt đã có 11 chi nhánh ở châu Âu, châu Mỹ và châu Úc phục vụ nhu cầu sách Việt cho các bạn. Tiệm Mọt cũng là đối tác với các nhà xuất bản lớn ở Việt Nam, đối tác với các trung tâm dạy tiếng Việt ở các nơi Tiệm Mọt có chi nhánh.
Vậy là Tiệm Mọt đã có mặt ở rất nhiều nơi trên thế giới và rất nhiều trẻ em gốc Việt đã có cơ hội đọc sách truyện tiếng Việt dù đang sinh sống ở châu Âu, châu Mỹ, hay châu Úc. Điều gì đã khiến chị đưa Tiệm Mọt đến Úc?
Chị Kim Phượng: Mình cũng như đại diện 10 chi nhánh khác của Tiệm Mọt, bận rộn với gia đình, công việc nhưng có một niềm đam mê chung là sách Việt. Mình mong là khi đem được sách Việt tới xứ Úc này, trẻ nhỏ có những trải nghiệm về văn hóa, ngôn ngữ Việt. Mình mong muốn lan tỏa việc đọc sách tiếng Việt cho các bé và các bạn Việt ở Úc, hoặc những người sinh sống lâu ở đây khi có nhu cầu kiếm 1 quyển sách tiếng Việt thì đều được đáp ứng. Đó là những món ăn tinh thần có thể gắn kết bố mẹ với con cái, ông bà với cháu và gắn kết với nguồn cội Việt.
Trong chương trình hỗ trợ các gia đình giúp con duy trì tiếng Việt và phát triển song ngữ của VietSpeech, đã có những phản hồi rất tích cực về việc các gia đình được cung cấp 1 bộ truyện sách tiếng Việt và song ngữ và được hướng dẫn cách đọc sách với con mỗi tối. Một ông bố đã viết:Tham gia chương trình, tôi không chỉ biết các cách hỗ trợ con phát triển cả hai ngôn ngữ Việt-Anh mà còn dành nhiều thời gian đọc truyện với con hơn, điều mà trước đây tôi không nghĩ quan trọng đến như vậy. Tôi thấy một sự ấm áp mỗi tối 2 bố con ngồi đọc truyện với nhau…
Việc đem truyện sách đến Úc chắc chắn đã đáp ứng được nhu cầu của rất nhiều gia đình người Việt ở Úc. Trong thời gian hoạt động vừa qua, Tiệm Mọt ở Úc đã có những thành công gì?
Tiệm Mọt tại Úc Source: Supplied
Chị Kim Phượng: Mùa Tết vừa qua tiệm Mọt tại Úc đã trao đi những quyển sách Tết song ngữ Đón Tết Về Nhà đến những người con, cháu xa quê, 2 năm vì dịch bệnh nên chưa được về nhà ăn Tết. Bật mí với các bạn về dự án này là tiệm Mọt đã mua bản quyền quyển sách Đón Tết Về Nhà từ Lionbooks và dịch ra 3 ngôn ngữ tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Đức, mang tết Việt đến mọi nước trên thế giới. Bên mình tổng cộng đã bán hết 3,500 bản.
Tiệm Mọt Tại Úc cảm thấy rất ấm lòng khi nhận được những lời cảm ơn là giúp mang sách tiếng Việt đến Úc, truyền cho các bạn tình yêu tiếng Việt, tình yêu sách, động viên các bạn vì đôi khi nhận được những lời nói như là “chị ơi, giúp con nói tiếng Việt khó quá”.
Bản thân mình thì qua dự án Tiệm Mọt Tại Úc này, mình đã có cơ hội gắn kết với nhiều người Việt ở khắp nơi, giúp duy trì văn hóa Việt. Con mình thì bắt đầu yêu những bài đồng dao tiếng Việt “Xúc xắc xúc xẻ” hay những bài hát Việt “Tết tết tết tết đến rồi”, “ Chị Ong Nâu Nâu Nâu, chị bay đi đâu đi đâu”.
Cuốn Đón Tết về nhà của Tiệm Mọt là một cuốn sách song ngữ giúp các em nhỏ hiểu biết thêm về Tết qua những trang sách được trình bày rất dễ thương, tranh minh họa và ngôn ngữ hết sức phù hợp với trẻ nhỏ. Để đưa được hàng chục ngàn cuốn sách như thế này qua Úc trong thời gian dịch vụ vận chuyển rất bận rộn, chị có gặp khó khăn gì không?
Chị Kim Phượng: Công việc nào cũng có khó khăn và việc mang sách Việt tới Úc cũng không ngoại lệ. Khách hàng khi đặt 1 quyển sách thì luôn muốn có quyển sách sớm. Trong khi chúng mình phải đặt sách với bên nhà xuất bản ở Việt Nam, đem sách về kho ở Việt Nam rồi đóng gói để sách bay sang đây nên cũng mất 1 thời gian nhất định. Đôi khi có sự chậm trễ một tí nên chờ sách hơi lâu hơn bình thường. Nhưng mục tiêu của Tiệm Mọt là đem đến những trải nghiệm khách hàng tốt nhất nên chúng mình luôn thông báo có khách hàng biết là khi nào sách đến và khách hàng cũng rất thông cảm với chuyện này.
Khó khăn tiếp theo là chi phí vận chuyển sách từ Việt Nam sang đây khá đắt, nó là chi phí chính trong từng quyển sách. Do vì dịch bệnh, do giá xăng dầu tăng nên chi phí cứ cao mãi. Tiệm Mọt luôn giảm thiểu mọi chi phí để mang đến cho các bạn một quyển sách giá hợp lý nhất. Chúng mình chỉ mong lan tỏa việc đọc sách tiếng Việt đến cho mọi người.
Việc vận chuyển đôi khi cần nhiều thời gian hơn, giá sách đôi khi cao hơn vì phải bao gồm cả chi phí vận chuyển, nhưng tất cả sẽ được bù đắp khi chúng ta nhìn thấy con thích thú với những cuốn sách, cuốn truyện được in bằng tiếng Việt, với những hình ảnh minh họa đậm chất Việt.
Là một người yêu sách, yêu tiếng Việt, chị có nhắn nhủ gì với các bố mẹ Việt ở Úc trong việc giữ tiếng Việt cho con?
Chị Kim Phượng: Mong là các bạn ghi xuống mục tiêu năm 2022 sẽ là giúp con nhận biết văn hóa Việt, tiếng Việt nhiều hơn. Các bạn ý thức được việc nói tiếng Việt cùng con, trải nghiệm văn hóa Việt cùng con thì các bạn đã thành công 95% trong việc giữ gìn tiếng Việt cho con.
Bạn có thể bắt đầu từ những niềm yêu thích của con và giúp con trải nghiệm từng chút từng chút một. Con trai lớn của mình thích chơi trò chơi nên cháu rất mê chơi Ô Ăn Quan, giải thích luật chơi rành rọt cho bố mẹ (tuy là bằng tiếng Anh). Hay là con hỏi cái quà hình vuông có dây gói xung quanh là gì hả chị, mình có nhận được khi Tết đến không (cháu ám chỉ đến bánh chưng). Con gái bây giờ tối là cầm quyển sách tiếng Việt cho mẹ đọc. Nửa năm trước đã không có chuyện này. Chúng ta có thể giúp con chúng ta học ngôn ngữ Việt bằng cách chúng ta dành thêm thời gian cho con, hiểu con hơn.
Xin chúc các bạn thành công trong việc giữ gìn tiếng Việt. Mọi chia sẻ về việc dạy học tiếng Việt, nhu cầu sách Việt, các bạn có thể liên lạc với tiệm Mọt qua website: au.tiemmot.com hay Facebook Page: Tiệm Mọt Tại Úc. Các bạn có thể dùng mã giảm giá 5% TIEMMOTUC khi đặt mua sách với Tiệm Mọt.
Cám ơn chị Kim Phượng và Tiệm Mọt tại Úc. Chúc cho Tiệm Mọt luôn thành công trong việc đem sách Việt đến với các gia đình người Việt ở Úc.
Đọc truyện sách là một thói quen tốt cho trẻ trong quá trình học tập và hình thành tính cách. Đọc truyện sách với con khi con còn nhỏ giúp con phát triển năng lực ngôn ngữ và trí tuệ và cũng giúp gắn kết tình cảm bố mẹ và con cái. Thời gian mỗi tối đọc truyện với con là chúng ta đang truyền cho con tình yêu thương qua những lời kể chuyện rủ rỉ, đang cùng con khám phá thế giới qua từng trang sách, qua những câu hỏi thú vị của con trẻ, đang dạy cho con tiếng Việt và dạy cho chính chúng ta sự kiên nhẫn khi cùng con lớn lên.
Chị Phượng và gia đình Source: Supplied
Mong là với sự có mặt của Tiệm Mọt, các gia đình người Việt ở Úc cũng như ở nước ngoài đã và sẽ tiếp tục được đọc sách tiếng Việt với con, để duy trì tiếng Việt và để kết nối tình cảm yêu thương trong gia đình.
Mời quý vị tham gia giải câu đố của chương trình tuần này:
Câu “Cuộc đời ta thay đổi theo hai cách: Qua những người ta gặp và qua những cuốn sách ta đọc” là câu nói của ai?
Quý vị có câu trả lời đúng và sớm nhất sẽ nhận được một bộ truyện sách của Tiệm Mọt.
Xin quý vị hãy gửi câu trả lời về chương trình theo địa chỉ: hoặc nhắn tin dưới bài trên trang .
