Trong khi người Việt hải ngoại chúng ta vẫn luôn muốn duy trì bản sắc văn hoá dân tộc qua ngôn ngữ và nghệ thuật trong đó có âm nhạc, các bạn trẻ sinh ra và lớn lên ở nước ngoài thường được thưởng thức các thể loại mang âm hưởng Âu Tây. Lâu dần trở thành quen và ưa thích.
Kính mời quý thính giả theo dõi cuộc nói chuyện sau đây giữa chúng tôi với anh Minh Nguyễn.
Hưng Việt: Trước hết xin chào anh Minh Nguyễn.
Minh Nguyễn: Dạ chào anh Hưng Việt, chị Mỹ Dung và thính giả SBS.
Mỹ Dung: Dạ chào anh Minh Nguyễn.
Hưng Việt: Trước hết xin anh Minh Nguyễn giải thích dùm để thính giả được biết là nhạc hip hop nó khác với cái nhạc mình gọi là ‘truyền thống’, traditional music. Hai loại nhạc nó khác nhau làm sao.
Minh Nguyễn: Hip hop là cái culture. Trong cái culture mình có turn tabling như DJ - so we got disc jockey, rồi có graffiti như cái art, xài cái sơn trong cái can đó. That's another part of hip hop, rồi break dance, b-boying, break dancing, break dancing là the way they dance, giống như coi gymnastics. And then there’s rapping. So Rapping là mình hát hay mình nói, but it’s more like speech, cái lời mình kể chuyện on the music.
Hip hop culture là street culture của mấy người African American. Hồi đó hổng có cái cơ hội đặng cho instrument hay cái gì người ta phải kiếm cách là sao đặng mà người ta say how it is. Thì hết mấy cái đồ đó không có cần cái gì hết chỉ cần có cái turntable maybe nếu mình muốn đi sơn thì it's the cans, the paint. But everything else, mình hát nhạc rap Cái rap mình đâu có cần cái gì đâu, mình chỉ cần cái mind của mình và mình just practice Rồi, breakdancing đó đâu cần gì đâu Vì mình just kiếm chỗ nó free, mình breakdance So that's the street culture.
Trước hết cái nhạc hip hop là nó chế ra từ hồi đó mấy người làm cái nhạc cho tiệc mà mấy người đó không có cái instrument, phải xài mấy cái nhạc mà nó already existing. Thì phải chế ra làm sao mà trộn lại mấy cái nhạc, chế ra cái nhạc mới, remix. Từ từ cái MC nói hay, nó nói đẹp, cái MC bắt đầu rap, and then từ từ evolve to cái MC nó biểu diễn luôn. Not just the MC for the party.
Hưng Việt: Thì nó có cái melody, có cái tune rồi nó thành nhạc.
Minh Nguyễn: Dạ đúng rồi.
Hưng Việt: Như vậy thì nhạc hip hop, nhạc rap á, dùng những cái nhạc cụ gì?
Minh Nguyễn: Nếu Minh làm nhạc Minh làm drum beat trước And then Minh lấy cái CD hay là cái vinyl á Minh thâu cái nhạc đó And then Minh trộn vô cái drum beat Làm cái nhạc mới mà mình không có xài instrument của mình.
Hưng Việt: Như vậy thì có phải nhạc hip hop, nhạc rap thường dùng những loại percussion instrument không?
Minh Nguyễn: Bây giờ, cái nhạc rap với cái nhạc hip hop là nó dùng all the instruments. Tại bây giờ cái nhạc rap với cái nhạc hip hop nó lớn quá, có nhiều người producer, thì có nhiều tiền ở trong cái industry của nó, có cơ hội đặng xài cái instrument mình muốn làm sao cũng làm được. Với bây giờ mấy cái software ở trong cái máy computer. So có nhiều mấy người trẻ, cũng biết xài computer đó thì cái software nó làm cho mình muốn làm cái sound gì cũng được. Cái string, percussion, guitar, piano, cái gì cũng được trên cái computer. But the core element is rap. Thì rap kiểu mà mình hát trên cái music, cái nhạc của hip hop Thì hip hop music không có always have rap Hip hop music là cái nhạc của cái hip hop And then rap là mình rap ở trên cái nhạc của Hip hop.
Mỹ Dung: Thưa anh tại sao mà anh lại chọn cái con đường hip hop này vậy? Rồi từ khi nào thì anh bắt đầu?
Minh Nguyễn: Minh hồi đó theo mấy bạn ở đây mình người Việt Nam sanh ở Úc, mà không có thấy mình là người Úc, mà không phải người Việt Nam, mà mấy bạn của Minh cũng giống vậy. Thấy giống như ở cái term disenfranchise, giống như mình không có belong ở đây á. trong dòng đó có mấy cái nhạc ở Mỹ nó ra rapper Tupac và Biggie mấy rapper nổi tiếng lắm mà cái stories cũng similar của mấy đứa tạimấy đứa thấy không belong ở đây.
Vấn đề của Minh hổng có same với mấy cái rapper đó mà thấy something connection still. Minh với bạn của Minh cũng listen to music đó thích cái music rap Minh nghe nhạc rap and then từ từ rồi mình học DJ rồi breakdancing and then có thêm cái graffiti nữa giống như mình kiếm ra mấy người khác mà thích cái street culture đó giống như mình.
Minh muốn đóng góp to the culture tại mình thích cái culture, mình love cái culture mình muốn cái culture nó lớn hơn, bự hơn thì mình đóng góp mình đi vô support, mình partake.
Hưng Việt: Anh tự học lấy về hip hop hay là anh đi học ở thầy nào hay là ở trường nào?
Minh Nguyễn: First one was breakdancing. Breakdancing cũng giống như cái trường dạy dance, nó cũng có lớp ở ngoài The Valley. Mình ra đó học breakdancing, rồi từ đó Minh đi học producing làm nhạc. Minh cũng có đi học Diploma of Production, rồi từ đó Minh biết xài mấy cái máy thì Minh biết làm music được. Rồi sau đó Minh biết thâu nhạc Minh mới có cơ hội viết và perform làm nhạc rap. Mà cái rap đó, không có ai dạy đâu, không có lớp. Something nó là art, it's hard to teach, it's hard to learn from người khác á.
Minh nghe rap, nhiều artist khác nhau lắm, West coast artist khác, East coast artist. Rồi cũng có rapper Việt Nam nữa, rapper Korean Minh nghe nó, không hiểu cái chữ là sao mà mình, nghe nó để cái chữ ở đâu trong cái nhạc mình học, mình self-taught mà Minh cũng có mentor ảnh tên là Fred Leone. Anh là người Indigenous Australian Hồi đó mình mới ra biểu diễn ở Starling Up, cái festival ở Inala này nè, ảnh là người rap ở trên cao mình ở dưới đây nè ảnh thấy mình, anh thấy thích mình tại mình là người Việt Nam mà hồi đó đâu có nhiều Việt Nam rap đâu, ảnh thấy cũng lạ mà thấy mình cố gắng, mình genuine á mình kể chuyện của mình mà không có bắt chước người khác Mình just làm, we are just ourselves. And then anh thích. Thì anh giúp đỡ mình. Anh làm bạn, anh giúp đỡ. He mentored mấy đứa. Từ đó mình thâu album với anh Fred Leone, ảnh chế ra cái record label giúp mình thâu cái label under his record label. That’s 2011.
Minh Nguyen
Minh Nguyễn: Người ta mời mình ra trình diễn ở sân khấu trong cái Valley á tại thường đó là cái chỗ mà có nhiều người đi party, mấy cái club. Sometimes có trả tiền, sometimes không có trả tiền, sometimes Minh đóng góp, Minh dạy cho mấy người trẻ muốn vào học. Song mình nói chuyện với nó, nó question mình. Mình đóng góp vậy, để cho culture hip hop keep going. Weekend này có cái rapper from Việt Nam qua đây. Dạ, ảnh tên Andre Righthand cũng nổi tiếng. Club đó mời anh qua and then mời Minh vô đặng support act.
Mà mấy cái trình diễn mà Minh khoái nhất là mấy cái festival đó. Festival lớn, có nhiều người, mà nó trong the daytime. Daytime đặng cho mình khỏe. có nhiều người musician cho mình làm bạn.
Hưng Việt: Anh đã trình diễn ở những cái festival nào?
Minh Nguyễn: Cái festival Startup, there were Valley Fiesta, Briz Asia, and then... We did Oz Asia in Adelaide. Oz Asia mời mình qua chơi ở Adelaide.
Minh sắp sửa perform ở Woodford Folk Festival. That’s a big one. Yeah that’s a good one. Thì ngày 28 với 31 of December.
Hưng Việt: Chúng tôi quen được với anh Minh là qua vở kịch Vietgone Anh làm consultant cho Vietgone thì anh trong cái vai trò the role of Consultant what did you do?
Minh Nguyễn: Mình giúp cho mấy cái người actor rap cho nó nghe hay, tại mấy người đó nhiều lúc phải act và phải dance và phải ca nữa. Rap đâu có nhiều người Á Châu hay là người Việt Nam tập rap đâu. It's not common. Tại Minh làm lâu Minh biết cái gì cần thiết đặng rap cho nó hay á Mấy người đó mời mình vô giúp dạy mấy actor. Mà mấy cái actor đó cũng rap cũng ok. Cũng đã có kinh nghiệm rồi. Tại mấy cái actor đó cũng biết ca. They know how to stay in rhythm.
Hưng Việt: Anh có viết những bản nhạc rap tiếng Việt nào không?
Minh Nguyễn: Dạ có, một bản It's called Một Bài Thơ. Cái bản đó là cousin của Minh từ Việt Nam message cho Minh, hỏi sao mà mình không có cố gắng viết nhạc rap tiếng Việt cho người Việt Nam người ta hiểu, mà tại Minh sanh ở đây mà tiếng Việt của Minh không có hay gì mấy.
Minh cũng cố gắng viết Rap in Vietnamese. Mấy cái chữ mà Minh không có biết nói tiếng Việt á, mình phải xài tiếng Anh. Nhạc rap cũng giống như poetry. Hồi đó Minh mới bắt đầu làm rap, mình không biết mấy cái cách đặng làm cho nhạc nghe được, nghe hay, mà bây giờ tại Minh biết xài mấy cái tool đặng cho có cái gì mà mình không có nói hay mình biết cách để làm cho nó it sounds cool, even though it doesn't sound right, it still sounds cool.
Hưng Việt: Chúng tôi được biết là anh cũng đã được trao những cái giải thưởng hoặc là những bằng tưởng lệ... Anh có thể cho biết một vài cái giải thưởng đó hay không?
Minh Nguyễn: Cái giải thưởng mà Minh proud of most là Queensland Music Award final nomination 2018. Minh được nominated in the finals, cái đó là Minh không có thắng final.
Minh thích the connection to people more. I would rather people love my songs than win awards.
Hưng Việt: Tại sao anh chọn cái nghệ danh là Chong Ali?
Minh Nguyễn: Because cái chữ Chong là a racist word to call Asian people. Ching Chong…Mình là người Á Châu, mình là người Việt Nam ở Úc. That's what they call me Ching Chong. Người ta gọi mình bằng cái đó thì OK, that's what I am. Tại mình nói from the beginning mình là cái người này với cái tên này. Người ta trong cái industry - a certain way cái bias của mấy người đó, thấy cái tên đó không có biết là cái gì. Thì không có dễ cho mình vô, chừng nào mà người ta thấy cái ability của mình, they have a choice but mời mình vô cái festival hay là cái này cái nọ. Minh là người Việt Nam Minh cũng muốn represent đặng cho mấy đứa nít nó nhỏ nó thấy mình…
Hưng Việt: gia nhập vô được cái dòng nhạc đó đúng không,
Minh Nguyễn: Đúng rồi, yeah Yeah, so mình start ở đó đặng cho mấy người trẻ, mấy đứa con nít nó thấy you don’t have to try to be like them. Just be yourself là mình authentic. Mình chỉ cần làm sao mà mình hay hơn mấy người khác. Mình vô làm mấy cái chuyện này được. They’ll invite you. You'll get there. Còn Ali là cái boxer Muhammad Ali. Things that he did he stood up to his government.
Mỹ Dung: Anh chọn cái tên Ali đó mà chúng tôi được biết là anh cũng đánh box, cũng học võ dữ lắm phải không?
Minh Nguyễn: Dạ, thì hồi đó ba của Minh sợ Minh bị ăn hiếp, thì cho mình vô học taekwondo từ 6 tuổi, tại mình cũng khoái nên lớn lên đi vô học boxing. Tại thích Muhammad Ali. Boxing nên từ từ mình học mấy cái võ khác Muay Thai, Brazilian Jiu Jitsu and MMA nên đi vô cũng có cơ hội cho dạy người ta nữa. Võ giúp Minh cho cái confidence, nó giúp mình calm đó.
Hưng Việt: Như vậy theo anh thấy học võ nó giúp cho những chuyện sáng tác, trình diễn nhạc của anh nhiều không?
Minh Nguyễn: Absolutely Tại nó the same, giống như... I don't know if I can say this in Vietnamese But you can break everything down to small elements. Giống như boxing á, mình xài cái tay trái, có hai cái tool. Mà giống như nhạc rap, cái nhạc của hip-hop, chúng ta có different tool. Drum is a tool, Piano is a tool, bass is a tool, cái vocal voice của mình cũng là tool.
Đánh boxing mình phải suy nghĩ, ok, bây giờ chúng ta cần cái tool nào? Có cái người in front of mình. Maybe cái người đó có arm nó longer hơn mình. Mình không có đứng ngoài đánh được tại mình không có reach được, mà cái người đó reach mình được. Mình phải suy nghĩ xài cái tool của mình làm sao. Thì giống như cái nhạc đó mình think about it, bây giờ mình muốn nói sao, mình muốn kể chuyện sao, Mình cần xài cái tool nào Mà mình boxing mình đâu có đi vô, mình xài hai cái tool mình hết Mình mệt, we lose the fight.
Rồi two, võ nó dạy mình, mình làm cái gì lộn mình làm cái gì wrong cái feedback loop straigh away, mình pracice nhiều cái practice trong cái round mỗi ngày mình practice mình tập mỗi ngày mà nó dạy mình đặng cho cái discipline, mình không thích it's khó, mình mệt, bị đau nữa mà mình cũng vẫn phải làm cái the right thing thì mình lấy cái đó mình vô cái nhạc, mình trình diễn có mấy cái người mà không có thích mình, không có thích cái nhạc mình tại mình là người Việt Nam hay là sao, whatever, tại mình biết nó hurts, mà vẫn còn phải tiếp tục, tại mình biết mình đang tập mà. And then chừng nào mình tập tới nỗi mình thắng, giống như mình vs the audience, mình thắng cái audience, mình tập sao mà mình discipline thì mình thắng. The same as this music.
Mỹ Dung: Dạ thưa anh, bây giờ cuối cùng thì anh còn có điều gì chia sẻ với các bạn trẻ muốn theo con đường âm nhạc này không vậy?
Minh Nguyễn: Mình cũng muốn nói cho mấy người trẻ làm sao mà mình cố gắng làm give this best of cái ability của mình. Mình chỉ có cơ hội cho xài cái hai cái tool thôi phải không? Mình kiếm cách để xài hai cái tool đó, be the best of those two. Nếu mình chỉ có cái voice của mình, thì mình tập xài cái voive của mình hay nhất, rồi chừng nào mình có instrument khác, then mình lấy cái instrument đó. Không phải là mình đi ra lẹ lẹ mua everything mà không có tập, mà không có practice. Mình phải nhớ chừng nào mình mới ra, mình mới start đó We're gonna be pretty bad, But that's okay, you're supposed to be bad but that's okay Chỉ cần mình chỉ cần tập Mình practice, practice, practice, tập, tập, tập.
Đóng góp cho mấy người trẻ ở dưới mình giúp người ta lên. Mình biết nó khó làm sao, mình làm sao cho mấy người ở dưới mình dễ lên. All of us at the top, instead of just one. And in that way, it's better for everyone.
Hưng Việt: Thay mặt cho cô Mỹ Dung và thính giả. Chúng tôi thành thật cám ơn anh Minh Nguyễn rất là nhiều. Sau một ngày làm việc mệt nhọc mà anh còn dánh thì giờ cho cuộc phỏng vấn này.
Chúc anh luôn luôn được nhiều sức khỏe, có nhiều cảm hứng sáng tác và trình diễn để phổ biến culture hip hop trong đó có nhạc của anh. Cảm ơn anh thật nhiều
Minh Nguyễn: Cảm ơn anh Hưng Việt với chị Mỹ Dung với thính giả của SBS for having me
Mỹ Dung: Cảm ơn anh Minh.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
Minh Nguyen
