Nhân dịp này, chúng tôi đã có cơ hội tiếp xúc với ông Đỗ Quang Thẩm, Phó Chủ tịch của Hội và đồng thời cũng là Trưởng Ban Tổ chức buổi dạ tiệc, để tìm hiểu về lịch sử và ý nghĩa của Ngày Không Lực cùng các sinh hoạt của Hội hiện nay…
Hưng Việt: Dạ xin kính chào anh Đỗ Quang Thẩm.
Thẩm Đỗ: Dạ xin chào anh Trần Hưng Việt, cô Mỹ Dung và các thính giả của đài SBS.
Mỹ Dung: Dạ chào anh Thẩm.
Hưng Việt: Dạ thưa anh đầu tiên xin anh có thể cho biết lịch sử của ngày Không Lực được hay không ạ?
Thẩm Đỗ: Dạ Không lực Việt Nam Cộng Hòa được thành lập kể từ ngày 1 tháng 7 năm 1955, nền đệ nhất Cộng Hòa bắt đầu được thành lập chính thức do Trung tá Nguyễn Khánh làm chỉ huy trưởng, sau đó Thiếu tá Trần Văn Hổ thăng lên làm Trung tá, làm Tư lệnh Không quân đầu tiên của Không quân Việt Nam Cộng Hòa.
Hưng Việt: Dạ thưa anh, ngày Không lực Việt Nam Cộng Hòa được các anh ở nước Úc này nói riêng cũng như ở hải ngoại nói chung kỷ niệm hàng năm, có phải không ạ?
Thẩm Đỗ: Dạ vâng, hàng năm vào đúng ngày mùng 1 tháng 7 là ngày sinh nhật. Chúng tôi dùng cái từ sinh nhật hoặc là ngày Không Lực. ở hải ngoại này thì không thể nào mà chính xác được cái ngày đó, chúng tôi luôn luôn là tổ chức vào những ngày cuối tuần. Năm nay rất tốt là vì mùng Một tháng Bảy rớt vào ngày thứ Bảy nên Hội Không Quân Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa tiểu bang Queensland chúng tôi tổ chức vào ngày 2 tháng Bảy năm 2023.
Hưng Việt: Cảm ơn anh Thẩm. Bây giờ riêng hỏi về cá nhân của anh. Thưa anh, anh đã gia nhập binh chủng Không quân từ năm nào? Đã giữ những cái chức vụ gì? Và hiện nay anh đang giữ vai trò gì trong Hội Ái Hữu Không Quân Việt Nam Cộng Hòa ở Queensland?
Ông Đỗ Quang Thẩm trình bày về Ngày Không Lực
Tôi đi cải tạo tám năm 11 tháng và đến ngày 15 tháng 2 năm 1990 thì tôi vượt biên, tới trại tỵ nạn Galang vào ngày 22 tháng 2 năm 90 và tôi phải qua một cái chương trình thanh lọc cho đến ngày 29 tháng 5 năm 1992 thì tôi đi định cư tới Úc.
Tôi tham gia vào Hội Không quân của Queensland kể từ khi tôi đặt chân tới nước Úc này. Lúc đó là Thiếu tá Nguyễn Bửu Lộc làm hội trưởng và tôi tham gia ngay vào Ban Chấp Hành. Sau 16 năm hoạt động trong Ban Chấp Hành, tôi bị bệnh cho nên tôi nghỉ mất 12, 13 năm. Tôi trở lại làm việc cho Ban Chấp Hành của Hội Ái Hữu Không Quân Queensland này vào mùng 1 tháng 7 năm 2020 cho đến nay, với nhiệm vụ là Hội Phó Nội Vụ của Hội Ái Hữu Không quân Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa Queensland.
Hưng Việt: Dạ thưa anh, qua một quá trình làm việc dài như vậy với hội Ái hữu Không Quân thì chắc anh rất tỏ tường về những những sinh hoạt của hội, thì hội Ái Hữu Không Quân Quân Lực Việt Nam Cộng hòa trong đó có chữ “Ái hữu” là giúp đỡ tương trợ lẫn nhau thì xin anh có thể cho quý thính giả của chúng ta được biết là những sinh hoạt giúp đỡ đó dưới những cái hình thức nào và giúp cho những ai thưa anh?
Thẩm Đỗ: Chúng tôi sẽ cố gắng tạo điều kiện để giúp đỡ cho các anh em thương phế binh Không quân ở quê nhà gặp hoàn cảnh khó khăn trong tất cả mọi tình huống. Bằng chứng cụ thể là cách đây 13 năm về trước, thì chúng tôi cố gắng làm những gian hàng hội chợ hoặc là tổ chức ngày mùng 1 tháng 7 hàng năm để gây quỹ cho Hội và để giúp đỡ cho các anh em thương phế binh Không quân còn kẹt lại ở Việt Nam. Chúng tôi có một người chị cả, là chị Trung Tá Huỳnh Thanh Vân, thuộc Sư Đoàn 3 Không Quân Biên Hòa đến tận nơi để coi coi là người thương phế binh đó họ cần những cái gì và làm những cái gì. Bằng chứng là chúng tôi đã chữa bệnh cho con của Thượng sĩ Lực thuộc Sư Đoàn 3 Không Quân. Cháu bé bị suy tim và phải nằm trong bệnh viện Chợ Rẫy. Chúng tôi đã quyên góp số tiền gửi về để cho anh chị Lực lo cho cháu mạnh khỏe. Sau này cháu tiếp tục đi học đại học và đã ra trường. Bây giờ cháu đã đi làm có tiền để nuôi lại cha mẹ.
Thứ hai là có một gia đình thương phế binh ở Nhà Bè, không có một cái chỗ nương thân, che đỡ tấm bạt tại gốc cây hai vợ chồng và hai đứa con để sống. Chúng tôi đã cố gắng quyên tiền hai ba năm liền để đem về dựng cho họ một cái chòi nhỏ để mà che nắng che mưa được và gia đình mong mỏi có một cái xe để bán bánh mì thì kiếm cái lời đó sinh hoạt hàng ngày và chúng tôi đã thực hiện cho gia đình đó. Cách đây ba năm, gia đình đó họ đã mua được một căn nhà tương đối tốt để cho hai vợ chồng và hai đứa con sinh sống. Đó là những cái công việc trực tiếp mà Hội Ái Hữu Không Quân Queensland làm.
Chúng tôi quyết định để tổ chức ngày mùng 1 tháng 7 năm 2023 này nhằm mục đích là gây quỹ, thứ nhất để chuẩn bị cho đại hội liên bang lần thứ 17 của Liên Hội Ái Hữu Không Quân liên bang Úc châu sẽ tổ chức tại thành phố Brisbane vào năm 2027. Thứ hai nữa, thì chúng tôi hy vọng rằng trong những lần chúng tôi tổ chức kế tiếp, đồng hương và các hội đoàn, đoàn thể cố gắng ủng hộ cho Hội Không Quân chúng tôi, để chúng tôi có được một số ngân khoản, chúng tôi tiếp tục những công tác. Đó là cái nguyện vọng của Ban Chấp Hành hiện tại và trong tương lai. Cảm ơn.
Hưng Việt: Thưa anh Thẩm, nghe những lời trình bày của anh như vậy thì thật là cảm động, nó rất là quý hóa. Cái tình nghĩa chiến hữu với nhau các anh ở ngoài này vẫn còn nhớ tới giúp đỡ các anh em mà kém may mắn hơn ở Việt Nam. Thưa anh còn riêng về những sinh hoạt của quý hội ở nước ngoài này và ở Brisbane nói riêng thì thường các anh có những sinh hoạt gì với nhau?
Thẩm Đỗ: Nguyên tắc của Liên Hội Ái Hữu Không Quân Úc Châu thì chúng tôi không làm chính trị chính thống mà chúng tôi chỉ có tham gia cộng tác sinh hoạt với các hội đoàn, đoàn thể địa phương và bây giờ cái người lính trẻ nhất của chúng tôi năm nay cũng phải là 70 cho đến 71 tuổi rồi, không nói gì đến những anh em đã vào lính năm năm, bảy năm hay 10 năm, thì giờ phút này không còn được mấy người cho nên chúng tôi chỉ dùng từ ái hữu, tương thân tương trợ lẫn nhau, giúp đỡ nhau.
Hội Queensland hàng tháng có họp một lần và ngồi tâm sự đời lính với nhau hoặc là chỉ bảo nhau thêm những công việc nào cần thiết để mà bảo vệ đến sức khỏe của chúng tôi mà thôi. Các hội khác thì tôi nghĩ rằng cũng giống như hội Queensland thôi. Chỉ đến để tâm sự ôn lại những kỷ niệm của đời lính mà thôi.
Ban hợp ca với bản Không Quân Hành Khúc
Thẩm Đỗ: Trong nguyên tắc của liên hội thì chúng tôi hai năm đại hội Liên bang một lần và xoay tour từng tiểu bang. Vừa qua thì đại hội Liên bang ở Adelaide là đại hội thứ 15 và năm 2025 thì đại hội thứ 16 tại Victoria và đến 2027 thì Đại Hội Liên bang ở Queensland.
Trong chương trình sinh hoạt của Liên Hội, thì nói chung ra cũng không có khác gì các sinh hoạt của tiểu bang. Chúng tôi muốn thành lập cái Liên Hội để có một tiếng nói chung với thế giới.
Khi tôi đặt chân từ trại tỵ nạn đến Úc, thì Trung tướng Trần Văn Minh, Tổng tư lệnh Không quân của chúng tôi, có gửi một cái văn thư qua trại tỵ nạn cho chúng tôi. Ngài cũng khuyến khích rằng nếu anh em nào mà đi đến Úc châu thì hãy cố gắng nói với các anh em Không quân ở Úc châu xây dựng một cái Tổng Hội Không Lực ở Úc Châu. Hiện lúc đó ở Hoa Kỳ đã có thành lập cái Tổng Hội Không Lực Việt Nam Cộng Hòa tại Hoa Kỳ rồi, thì để cho các nước liên hệ với nhau và trao đổi với nhau những cái gì cần thiết.
Khi tôi đến Úc, tôi có gặp Thiếu tá Nguyễn Bửu Lộc, đề xuất cái chuyện đó, thì Thiếu tá Nguyễn Bửu Lộc đồng ý và liên lạc lúc đó là chỉ có ba tiểu bang thôi, tức là Sydney, Melbourne và Queensland.
Chúng tôi đã bầu chiến hữu Không quân Võ Hoàng Phú hiện nay đang ở Queensland làm Liên Hội trưởng đầu tiên của Liên Hội Không quân Úc Châu. Chúng tôi thiết nghĩ rằng cái châm ngôn của Không quân Việt Nam luôn luôn lúc nào cũng vậy, cũng vẫn không thể nào tổ chức thành hai tư lệnh được. Cho nên bây giờ ở Hoa Kỳ đã là Tổng Hội rồi, thì chúng tôi tìm một cái từ khác, để chúng tôi thay thế và chúng tôi kết hợp, làm việc chung với Tổng Hội của Hoa Kỳ. Úc châu mới quyết định là lấy từ Liên Hội Không Quân Úc Châu dưới sự điều hành của Tổng Hội Không Lực Hoa Kỳ để chúng tôi làm việc trên toàn thế giới và với tất cả các hội ở Âu Châu.
Hưng Việt: Thưa anh Thẩm cuối cùng thì anh Thẩm còn điều chi muốn chia sẻ, thứ nhất là với các chiến hữu Không quân của anh ở Brisbane cũng như ở nước Úc hay các nơi khác. Và thứ hai nữa là với đồng hương Việt Nam chúng ta ở khắp nơi hay không ạ?
Thẩm Đỗ: Với lý tưởng Tổ quốc Không gian và chính nghĩa quốc gia dân tộc đã khiến chúng ta không thể quên được quá khứ hào hùng của Không lực Việt Nam Cộng Hòa với tâm niệm bảo vệ tổ quốc và trấn giữ không gian. Riêng đối với chúng tôi ở tại xứ Queensland, xứ nắng ấm của tình người, trên tinh thần đoàn kết tương thân tương ái của Hội Ái Hữu Không Quân Quân lực Việt Nam Cộng Hòa Queensland, xin gởi lời chào tất cả anh em trên toàn thế giới và riêng đối với anh em Không quân trên toàn Úc châu. Hẹn gặp lại vào ngày đầu năm 2027 tại thủ phủ Brisbane vùng trời nắng ấm của tiểu bang Queensland. Xin kính chào và tạm biệt quý vị.
Hưng Việt: Xin cảm ơn anh Đỗ Quang Thẩm rất là nhiều và kính chúc những sinh hoạt của Hội Ái Hữu Không Quân ở Queensland ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn. Xin cảm ơn anh.
Thẩm Đỗ: Xin cảm ơn anh Trần Hưng Việt và chị Mỹ Dung và xin cám ơn toàn thể quý vị thính giả của Đài SBS. Và sau cùng tôi xin thay mặt cho Hội Ái Hữu Không Quân Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa tiểu bang Queensland xin thành thật cảm ơn Ban chấp hành Cộng đồng Người Việt Tự do Queensland, các hội đoàn, đoàn thể và đặc biệt hơn nữa các mạnh thường quân đã nhiệt tình ủng hộ cho Hội Ái Hữu Không Quân Quân Lực Việt Nam Cộng hòa Queensland. Và các ca sĩ, MC và ban nhạc giúp cho đêm Không gian Hội ngộ của chúng tôi. Xin hẹn gặp lại quý vị vào năm tới. Hy vọng quý vị sẽ cố gắng nhiệt tình ủng hộ cho chúng tôi.
Mỹ Dung: Dạ cám ơn anh Thẩm.
Thường xuất hiện trong các buổi diễn hành của các chú bác trong Hội Không Quân là hình ảnh thật dễ thương trong bộ đồ phi hành của em Eden Trúc Đoàn. Chúng tôi đã có dịp trò chuyện với em và thân phụ của em, cựu Không quân Hữu Đoàn, trong buổi tiệc 2/7 vừa qua…
Hưng Việt: Chào em Trúc Đoàn.
Trúc Đoàn: Chào Bác Việt, chào cô Mỹ Dung.
Hưng Việt: Eden, I’ve noticed that you always come to this sort of functions. Why?
(Translation: Eden, tôi để ý là em luôn tham dự những sự kiện thế này. Tại sao vậy?)
Trúc Đoàn: Because my dad position as a soldier while in war and I'm wearing like the soldier uniform that has my dad's name and it reminds me of him and I'm so grateful to be here after the country that he fought for.
(Translation: Bởi vì ba của con là một người lính trong chiến tranh và con mặc quân phục mang tên ba của con nhắc con nhớ đến ba và con biết ơn vô cùng khi ở đây sau khi ba đã chiến đấu cho quê hương.)
Hưng Việt: Very good. So your dad was in the Air Force in Vietnam
(Translation: Giỏi lắm. Thế ba của con trong Không Lực Việt Nam à?)
Trúc Đoàn: Yes.
Em Eden Trúc Đoàn và song thân
(Translation: Ba có kể cho con nghe thời gian ba trong Không Lực Việt Nam không?)
Trúc Đoàn: He was. I think it was when Southern Vietnam was fighting with Northern Vietnam back then.
(Translation: Dạ có. Con nghĩ đó là khi miền Nam chiến đấu với miền Bắc.)
Hưng Việt: So when you come to the function like this, how do you feel?
(Translation: Thế khi con đến dự những sư kiện thế này, con cảm thấy thế nào?)
Trúc Đoàn: I feel really proud because people that are usually a part of the function are mostly like soldiers that also fought the same country as my dad did.
(Translation: Con cảm thấy thật tự hào bởi vì mọi người tham dự giống như những người lính chiến đấu cho tổ quốc như ba con đã từng.)
Hưng Việt: You know what we feel proud about you as well? Not many of the younger generation would like to follow their daddy's footsteps and proud of their father's days in Vietnam. So we are proud of you ourselves. Do you like to continue in his footsteps, in his career to be in the Air Force in Australia one day?
(Translation: Con có biết rằng chúng tôi cũng tự hào về con không? Không có nhiều thế hệ trẻ thích nối gót cha của họ và tự hào về những tháng ngày ở Việt Nam của cha họ. Thế nên chúng tôi thật hãnh diện về con. Thế con có thích tiếp bước của ba con để tham gia Không Lực ngày nào đó không?)
Trúc Đoàn: I don't have any thoughts about that, so no.
(Translation: Con không hề có bất cứ suy nghĩ nào về điều đó, thế nên không.)
Hưng Việt: Okay, not at the moment.
Hưng Việt: Anh phải thuyết phục cháu để tiếp tục bình nghiệp của anh không?
Hữu Đoàn: À, tôi thích vậy chứ, nhưng mà tùy con mình thôi.
Hưng Việt: Dạ, kính thưa quý thính giả, chúng tôi thân hạnh giới thiệu đây là anh Hữu Đoàn, là thân phụ của em Eden Trúc Đoàn. Thưa anh, Lúc trước anh ở trong Không quân của Quân lực Việt Nam Cộng Hòa Thưa anh giữ chức vụ gì và anh đóng ở đâu ạ?
Hữu Đoàn: Tôi là co-pilot đóng ở Sư đoàn 1 Không quân ở phi đoàn 213
Hưng Việt: Co-pilot tức là cùng lái những phi cơ chiến đấu đó. Loại nào vậy thưa anh?
Hữu Đoàn: Trực thăng võ trang, Helicopter Gunship.
Hưng Việt: Anh có phải qua những khóa huấn luyện ở Việt Nam hay là ở Mỹ?
Hữu Đoàn: Thời gian tôi nhập ngũ là tài trợ của Mỹ nó cắt rồi. Thành ra tôi huấn luyện ở Việt Nam. Tôi ở trong không quân 3 năm.
Hưng Việt: Rồi tới lúc 30/4/75 xảy ra anh có phải đi cải tạo không ạ
Hữu Đoàn: Có, 18 tháng. Tôi đi vượt biên.
Hưng Việt: Rồi anh chị có mấy cháu cả thảy?
Hữu Đoàn: Một cháu.
Hưng Việt: Đây là cháu cưng đó nha. Rất là cưng nữa. Đáng quý lắm. Thưa cảm ơn anh Hữu rất là nhiều. Cảm ơn em. Thank you very much Eden, you are a very lovely girl. We wish you all the best with your study. We will see you definitely again in many of the community functions. Well done. Cảm ơn anh Hữu rất là nhiều.
Hữu Đoàn: Cảm ơn.
Trúc Đoàn: Thank you very much.
Mỹ Dung: Dạ cảm ơn anh Hữu. Cám ơn em.
Mời vào phần audio để nghe toàn bộ nội dung
