Key Points
- Lisa Dodson sống với mẹ và hai con trai lớn của bà trong một ngôi nhà cho thuê để chia sẻ chi phí.
- Các chuyên gia cho biết số người Úc sống trong các hộ gia đình nhiều thế hệ dường như đang gia tăng.
- Việc này xuất hiện khi một nghiên cứu của Vương quốc Anh tìm thấy những lợi ích tích cực về sức khỏe tâm thần đối với những người trẻ tuổi chuyển về sống chung với gia đình.
Gia đình Lisa Dodson đã vượt qua áp lực chi phí sinh hoạt và tiền thuê nhà tăng vọt bằng cách sống chung một nhà.
Người phụ nữ 49 tuổi đang sống cùng mẹ, hai con trai trưởng thành và bạn đời của họ trong ngôi nhà ở Dawesville, cách Perth khoảng 80 km về phía nam.
"Chúng tôi có một gia đình khá đông đúc!" cô ấy nói với SBS News.
"Chúng tôi có thể có tối đa sáu người ở đây. Và chúng tôi còn có ba con mèo, hai con chó và hai con cá."
Cô Dodson đã sống với người mẹ đang nhận lương hưu trong khoảng 10 năm qua. Lần đầu tiên cô chuyển đến khu nhà cùng các con trai cách đây bảy năm.
Cô cho biết con trai cô, Mitchell, 23 tuổi, vừa học vừa làm ba công việc bán thời gian, nhưng số tiền này không đủ để trang trải chi phí thuê nhà. Con trai khác của cô, Daniel, 21 tuổi, làm việc toàn thời gian, đã dọn về nhà vào năm ngoái.
“Hết hợp đồng thuê nhà rồi cháu quyết định dọn về. Kể từ đó, giá thuê đã tăng chóng mặt,” cô nói.
"Tôi làm việc toàn thời gian. Tôi có mức lương khá tốt. Nhưng nếu tiền thuê nhà của tôi là $500 đô la một tuần, tôi không thể kham nổi cũng như làm những việc khác."
Cả gia đình đang trả $400 đô la mỗi tuần tiền nhà. Cô Dodson đã biến phòng khách thành không gian sống của mình, trong khi mẹ cô có phòng ngủ chính và phòng tắm riêng, còn các con trai cô đều có phòng riêng.
Cô Dodson nói: “Chúng tôi hơi lo lắng về việc liệu chủ nhà có hài lòng về việc tất cả chúng tôi ở dưới một mái nhà hay không, nhưng họ đồng ý, nên chúng tôi rất biết ơn.
"Tất cả chúng tôi cùng nhau đóng góp để trả tiền nhà.
Lisa Dodson lives with her mother and two sons (pictured). Source: Supplied
Gia đình Dodson không đơn độc trong trải nghiệm sống chung nhiều thế hệ, khi một số chuyên gia nói rằng xu hướng này dường như đang gia tăng ở Úc.
Đối với một số người, điều này liên quan đến tiền thuê nhà và chi phí sinh hoạt, nhưng đối với những người khác, từ lâu đã là một phần trong cuộc sống và quá trình trưởng thành của họ.
'Mọi người đang tìm kiếm các giải pháp khác'
Giám đốc điều hành của Viện nghiên cứu đô thị và nhà ở Úc Michael Fotheringham cho biết một số người đang chuyển sang các lựa chọn nhà ở sẵn có khác khi tỷ lệ nhà và căn hộ còn trống thấp ở mọi thành phố lớn và các khu vực khiến giá thuê tăng vọt.
Ông nói với SBS News: “Một trong những kết quả của việc không có đủ nguồn cung cho thuê là sự cạnh tranh cho những nơi chúng tôi có.
"Sự cạnh tranh đó có thể dẫn đến những thứ như đấu thầu tiền thuê và tăng tiền thuê. Điều đó khiến thị trường cho thuê của chúng tôi không những không có sẵn mà còn rất khó chi trả — và vì vậy mọi người đang tìm kiếm các giải pháp khác cho chỗ ở của họ."
Alice Pennycott là luật sư về hợp đồng thuê nhà tại Circle Green Community Legal ở Perth. Bà cho biết tiểu bang đang có tỷ lệ nhà trống cho thuê tư nhân thấp nhất trong hơn 40 năm qua.
Bà nói với SBS News: “Chúng tôi đang chứng kiến những người có thu nhập thấp, và bây giờ là những người có thu nhập trung bình, bị loại khỏi thị trường cho thuê tư nhân vì giá thuê ngày càng trở nên không thể chi trả được do nhu cầu”.
"Danh sách chờ nhà ở xã hội và nhà ở cộng đồng đang tăng lên nhanh chóng - và mạnh hơn nhiều so với trước đây - bởi vì ngày càng có nhiều người nhận thấy rằng họ không có bất kỳ lựa chọn nhà ở khả dụng nào khác."
Nhưng bà cảnh báo rằng có thể có những tác động "đáng lo ngại" đối với các bậc cha mẹ là người thuê nhà và có thể không được phép cho thêm người cư ngụ dựa trên hợp đồng thuê của họ.
Cuộc sống đa thế hệ đang gia tăng ở Úc?
Mặc dù dữ liệu về các quyết định về nhà ở rất phức tạp, nhưng Tiến sĩ Fotheringham cho biết số người Úc sống trong các hộ gia đình nhiều thế hệ - được định nghĩa rộng rãi là bao gồm hai hoặc nhiều thế hệ trưởng thành - dường như đang gia tăng.
"Điều đó chắc chắn là một quyết định liên quan đến chi phí sinh hoạt," ông nói.
Lixia Qu, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Nghiên cứu Gia đình Úc (AIFS) của chính phủ liên bang, cho biết cuộc sống gia đình nhiều thế hệ và thanh niên sống với cha mẹ đang gia tăng trong những thập niên gần đây.
Cô đề cập đến dữ liệu từ Cuộc điều tra dân số năm 2021, cho thấy 47% thanh niên từ 20 đến 24 tuổi đang sống với cha mẹ - tăng từ 43% vào năm 2016 và 42% vào năm 2001.
Cô nói với SBS News: “Chi phí nhà ở tăng cao ở hầu hết các thành phố nội đô, cùng với thời gian dài hơn mà thế hệ trẻ dành cho việc học tập toàn thời gian hoặc bán thời gian và sự bất ổn định về việc làm của những người trẻ tuổi, sẽ củng cố xu hướng này”.
A graph showing the makeup of extended family householders between 1991 and 2016. Source: Supplied
Edgar Liu, nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Nghiên cứu Tương lai Thành phố của UNSW, đã khảo sát cuộc sống đa thế hệ ở Úc khoảng một thập niên trước. Ông cho biết mặc dù tỷ lệ chung của những người trong các hộ gia đình này không thay đổi rõ rệt, nhưng thành viên của họ thì có.
Ông nói: “Từ phân tích Điều tra dân số của chúng tôi, những người trẻ tuổi vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất, nhưng nhóm tuổi phát triển nhanh nhất là từ 65 tuổi trở lên.
Tiến sĩ Liu cho biết chỉ hơn một nửa số người tham gia khảo sát đưa ra lý do tài chính là lý do của họ.
‘Đó là một di sản’: Cuộc sống đa thế hệ giữa các nền văn hóa
Đối với Rajkeerat Singh Sethi và gia đình, lý do của họ lại khác.
Sethi đến từ Ấn Độ và sống với cha mẹ, 70 và 73 tuổi, cùng vợ và hai con gái của họ, 8 và 10 tuổi, ở phía Đông Nam Melbourne. Anh ấy trả nợ mua nhà.
"Ở Ấn Độ, sống cùng nhau trong một mái ấm gia đình là điều khá bình thường," anh nói với SBS News.
"Lớn lên, không chỉ có mẹ tôi, cha tôi, anh trai tôi và tôi - mà còn có anh trai của bố tôi, vợ và ba đứa con của ông ấy. Đó không phải là một gia đình hạt nhân, như người ta thường nói; nó giống như một một gia đình chung."
Anh Sethi di cư đến đây 13 năm trước, và 8 năm sau cha mẹ anh cũng đi theo.
"Bố mẹ tôi đã già và cần người chăm sóc. Tôi muốn các con tôi được lớn lên với ông bà bên cạnh", anh nói.
"Tôi lớn lên trong một gia đình chung, tôi đã chứng kiến bố mẹ chăm sóc ông bà. Đó là di sản để lại. Đối với tôi, đó là điều đương nhiên phải tuân theo".
Tiến sĩ Liu cho biết một số nền tảng văn hóa nhất định có nhiều khả năng sống trong các hộ gia đình nhiều thế hệ, cho dù vì lý do văn hóa hay thực tế, chẳng hạn như những người di cư có thể không có nguồn lực để thiết lập những ngôi nhà riêng biệt.
Tiến sĩ Fotheringham cho biết trong khi các nền văn hóa phương Tây tập trung vào mô hình gia đình hạt nhân, thì các mô hình nhà ở phức tạp hơn lại "bình thường" hơn trên khắp thế giới.
Ông nói: “Ý tưởng rằng mỗi hộ gia đình là một gia đình hạt nhân là một hiện tượng lịch sử rất gần đây."
Nghiên cứu của Vương quốc Anh tìm thấy sức khỏe tâm thần được cải thiện cho 'người lớn boomerang'
Trong khi gia đình cô Dodson "có những lúc "cơm không lành canh không ngọt", cô cho biết trải nghiệm này nhìn chung là tích cực.
“Chúng tôi rất may mắn vì đã có thể làm được điều này và chúng tôi sẽ tiếp tục,” cô nói.
"Tất cả chúng ta đều là người lớn trong ngôi nhà này và tất cả chúng ta đều có sự tôn trọng như nhau, và đó là một điều quan trọng."
Con trai của bà, ông Mitchell nói: "Tất cả chúng tôi đều có những vấn đề của mình, giống như mọi gia đình. Nhưng tất cả chúng tôi đều làm việc cùng nhau và chúng tôi giúp đỡ nhau."
"Ở giai đoạn này, tôi thích sống ở nhà hơn vì nó hợp túi tiền hơn."
For the Dodson family, living under one roof has been generally a positive experience. Source: Supplied
Một nghiên cứu mới được công bố tại Vương quốc Anh trong tuần này cho thấy "những người trưởng thành boomerang" trong độ tuổi từ 21 đến 35 chuyển về sống cùng cha mẹ của họ có sức khỏe tâm thần được cải thiện.
Nghiên cứu đầu tiên của Vương quốc Anh xem xét tác động sức khỏe tâm thần của việc trở về nhà, nó cho thấy 15% thanh niên đã làm như vậy vào một thời điểm nào đó trong giai đoạn 2009-2020. Một lý do cho điều này là không đủ khả năng trả tiền thuê nhà.
Những phát hiện này đã khiến các nhà nghiên cứu ngạc nhiên, những người cho rằng sức khỏe tâm thần của trẻ em trưởng thành sẽ giảm sút do mất khả năng độc lập. Thay vào đó, họ cho rằng kết quả có thể giúp thoát khỏi sự căng thẳng của điều kiện sống tồi tệ trong lĩnh vực nhà cho thuê "dưới sự quản lý" của Vương quốc Anh.
Tiến sĩ Fotheringam cho biết kết quả của Vương quốc Anh nói lên lợi ích xã hội của việc "cùng sống chung."
Ông ấy nói: “Thực ra, việc chia sẻ những trải nghiệm hàng ngày đó có thể thực sự tích cực và nó có thể giúp giảm bớt cảm giác bị cô lập hoặc tự làm khó mình.
“Nếu nhà ở phù hợp cho cuộc sống nhiều thế hệ, nếu có đủ chỗ cho mọi người có không gian riêng tư và một số không gian chung để sống cùng nhau, thì đó thực sự có thể là một cách thực sự tốt.
"Mặc dù chi phí sinh hoạt có thể là yếu tố kích hoạt ban đầu cho việc di chuyển, nhưng có khả năng một số hộ gia đình sẽ tiếp tục với những sắp xếp này, lâu hơn nhiều so với định hướng tài chính, bởi vì họ thấy điều đó thực sự tích cực."
Cô Dodson cho biết gia đình hy vọng một ngày nào đó sẽ được sống trong chính ngôi nhà của họ. Hiện tại, cô ấy khuyến khích những người khác đang gặp khó khăn "hãy thử đi" nếu họ có thể làm như vậy.
"Bạn sẽ không chỉ sống sót một mình."
