The Sympathizer: lời trần tình giữa một người Việt này với một người Việt khác
, do Grove Press xuất bản, lấy bối cảnh của Sài Gòn năm 1975, kể về một điệp viên hai mang khôn khéo, một đại úy trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa, người tuyên thệ trung thành với miền Nam nhưng lại âm thầm ủng hộ miền Bắc Cộng Sản và báo cáo cho họ những gì ông thu thập được.
Mặc dù làm gián điệp cho Cộng Sản, nhưng nhân vật đại úy lại được một cấp tướng của VNCH tin cẩn. Khi sang tị nạn ở Hoa Kỳ và định cư tại Los Angeles, viên đại úy thấy mình bị giằng xé giữa lý tưởng Cộng Sản và tình cảm với những người trong quân đội miền Nam.
The Sympathizer pha lẫn chính trị, lịch sử, bi kịch với cảm xúc. Nhân vật chính trong truyện, một người không được đặt tên, được học hành ở Mỹ, có cha là một linh mục người Pháp và mẹ là một phụ nữ Việt Nam. Điều này khiến bản sắc của nhân vật luôn bị đối chọi giữa hai dòng máu.
Tác giả The Sympathizer đã cho nhân vật chính của mình bắt đầu cuốn sách với giọng gượng gạo: “Tôi là một gián điệp, một tên nằm vùng, một con quỷ, một con người hai mặt và cũng là kẻ có hai lối suy nghĩ.”
“Tôi là một gián điệp, một tên nằm vùng, một con quỷ, một con người hai mặt và cũng là kẻ có hai lối suy nghĩ” trích The Sympathizer
Nhà văn Viet Thanh Nguyen giải thích The Sympathizer như là một lời tự bạch giữa một người Việt Nam này với một người Việt Nam khác. Ông nghĩ rằng ông viết cho chính mình, nhưng để vươn tới giới người đọc rộng lớn hơn, cuốn truyện phải nói với nhiều loại người đọc khác nhau.
The Sympathizer là một cuốn sách nhận được rất nhiều lời khen người. Cụ thể, Ủy ban trao giải Pulitzer ca ngợi tiểu thuyết The Sympathizer là một "câu chuyện về di dân có nhiều lớp được kể bằng một giọng tỉnh táo, bộc bạch của một người đàn ông có hai bộ óc và hai đất nước, Việt Nam và Hoa Kỳ".
Source: The Pulitzer Prizes
Vượt qua nhiều tiểu thuyết nặng ký dự tranh, The Sympathizer được ban giám khảo miêu tả trên trang web của giải thưởng Pulitzer là “một tiểu thuyết gián điệp hấp dẫn, một câu chuyện đẹp, sâu sắc và đáng ngạc nhiên”.
Ngoài giải thưởng Pulitzer danh giá, The Sympathizer còn lọt vào danh sách đề cử cho giải thưởng Los Angeles Times Book Prize 2015 và PEN/Faulkner Award 2016, đồng thời được tờ New York Times chọn là 1 trong 100 quyển sách đáng chú ý nhất năm 2015.
Viet Thanh Nguyen: người gốc Việt đầu tiên nhận giải Pulizer cho tiểu thuyết
chào đời ở Việt Nam, theo gia đình đến Mỹ năm 1975, hiện đang sống ở Los Angeles, là Giáo sư dạy các khoa kinh nghiệm về Mỹ Học và Á Châu Học tại University of Southern California USC từ năm 2005, viết sách và thuyết giảng nhiều nơi.
Ông là một trong 10 nhà phê bình làm việc cho nhật báo Los Angeles Times.
Tác phẩm mới nhất của ông là tập khảo luận Nothing Ever Dies: Vietnam and the Memory of War, tạm dịch ‘Chẳng Có Gì Thực Sự Chết: Việt Nam Và Ký Ức Chiến Tranh’.
Nhận tin từ Facebook và Twitter khi đang đi công tác ở Boston, tác giả Viet Thanh Nguyen bày tỏ sự ngạc nhiên, thích thú, và… biết ơn trước tin The Sympathizer của ông được giải Pulitzer, một trong những giải văn chương lớn của Hoa Kỳ và các nước nói tiếng Anh.
“Với tôi, quan trọng là người Việt đọc cuốn tiểu thuyết này, nhưng phải là bản không bị kiểm duyệt. Nếu bỏ đi những phần mà có thể gây khó chịu cho chính phủ (Việt Nam) sẽ làm cho cuốn tiểu thuyết trở nên vô nghĩa” Viet Thanh Nguyen
“Được giải Pulitzer dĩ nhiên là một điều tuyệt vời cho bản thân tôi. Nhưng chỉ vài phút sau khi hay tin, tôi nhận ra rằng mình mang ơn bao nhiêu người đi trước trong cuộc đấu tranh vẫn chưa dứt cho một xã hội công bằng, cho hoà bình và công lý cho mọi thành phần xã hội.
“Tôi mắc nợ những người đã từng chiến đấu cho quyền công dân, cho phong trào cấp tiến và quyền bình đẳng kinh tế, bởi vì những điều ấy không thể tách rời với công lý trong thế giới văn chương.
“Không thể có một nhà văn đến từ các sắc tộc thiểu số nào, không thể có nhà văn da màu nào, dám vỗ ngực tự hào rằng sự thành công của mình là hoàn toàn do mình tạo nên.
“Chúng ta đều mang ơn các tiền nhân đã trải qua bao gian nan khổ cực xây nền dựng móng để kẻ hậu sinh từ đó đạt được những thành tựu cá nhân. Chúng ta mang ơn, những người may mắn được người đời nhớ đến, và mang ơn cả phần lớn những người đã chìm vào quên lãng.”
Khi được hỏi sẽ có bản dịch tiếng Việt cho The Sympathizer? Tác giả Viet Thanh Nguyen cho biết trên facebook:
“Tôi đã ký hợp đồng với Nhã Nam cách đây vài tháng, và bản dịch đang được thực hiện. Hợp đồng của tôi có một điều khoản rằng nếu chính phủ kiểm duyệt cuốn tiểu thuyết, tôi có thể giữ bản dịch lại. Tôi sẽ tìm cách khác để xuất bản.
“Với tôi, quan trọng là người Việt đọc cuốn tiểu thuyết này, nhưng phải là bản không bị kiểm duyệt. Nếu bỏ đi những phần mà có thể gây khó chịu cho chính phủ (Việt Nam) sẽ làm cho cuốn tiểu thuyết trở nên vô nghĩa.”
Tại sao không gọi tên tác giả theo tiếng Việt có dấu? Vì chính ông cũng không biết mình nên là Nguyễn Thanh Việt hay Nguyễn Việt Thanh hay Việt Thanh Nguyễn!
Source: Creative Commons
100 năm giải thưởng Pulitzer
Giải thưởng được đặt theo tên của nhà phát hành nhật báo tiền phong Joseph Pulitzer, và được trường Đại Học Columbia lập ra vào năm 1917.
Pulitzer Prices được xem là giải thưởng danh giá nhất trong làng báo chí Mỹ, bao gồm 14 hạng mục về báo chí, chủ yếu là báo giấy, nhưng cũng công nhận đối với thông tin định dạng tạp chí và kỹ thuật số, ngoài ra có 5 hạng mục về sách, 1 về kịch và 1 về sáng tác âm nhạc.
Chủ nhân của giải thưởng quan trọng nhất “Public Service” (Vì cộng đồng) sẽ nhận được một tấm huy chương vàng, các hạng mục còn lại có phần thưởng là 10 ngàn Mỹ kim cho mỗi giải. Cho tới nay, New York Times là tờ báo giành được nhiều giải thưởng Pulitzer nhất với 117 giải.
Giải Pulitzer hàng năm lần thứ 100 vừa được công bố hôm Thứ Hai 18/4/2016, và Associated Press được huy chương vàng “Public Service”, với loạt bài phóng sự điều tra về bóc lột lao động nghiêm trong trong ngành thủy hải sản ở Mỹ Seafood from Slaves (Sản Phẩm Đồ Biển Làm từ Tay của Nô Lệ).
Nothing Ever Dies: Vietnam and the Memory of War, tập khảo luận mới nhất của tác giả Viet Thanh Nguyen (Photo: Facebook của tác giả) Source: Creative Commons
Seafood from Slaves đã giúp hơn 2,000 nô lệ được giải thoát, đưa thủ phạm ra trước công lý, thúc đẩy cải tổ trong ngành, và… đem lại giải Pulitzer lần thứ 52 cho AP.
Năm 2016 là Giải Pulitzer lần thứ 100, và nhà văn, giáo sư Viet Thanh Nguyen (Nguyễn Thanh Việt) trở thành người Việt đầu tiên nhận giải thưởng Pulitzer cho hạng mục tiểu thuyết với tiểu thuyết đầu tay .
Trước đó, năm 1973, nhà báo Nick Út (Huynh Cong Ut làm việc cho Associated Press) cũng nhận giải Pulitzer cho hình ảnh báo chí, với tấm hình , mô tả cảnh trẻ em chạy bom napalm thời chiến.
