Aborijinlerin 7 yıl süren grevi

50 yıl önce, 1966 yılında bir Ağustos günü, Avustralya'nın kuzeyinde uçsuz bucaksız hayvan çiftliklerinden birinde, Gurindji Kabilesi'nden 200 Aborijin çoban ve aileleri, Wave Hill hayvan çiftliğindeki çalışma koşullarının düzeltilmesi için grev başlattı. Bu ilk Aborjin grevi Avustralya yerlilerinin toprak hakkı talebini de tetikleyen tarihi bir sürecin başlangıcı oldu.

Source: NAA

Avustralya tarihine ‘Wave Hill Walk Off’ diye geçen grev, Aborjiniler arasında büyük bir etki yarattı ve toprak hakkı talebi dalga dalga yayıldı. Dokuz yıl sonra, 1975’de Avustralya Başbakanı Gough Whitlam, Wave Hill Walk Off grevinin lideri Vincent Lingiari adlı Aborijin lidere, kabilenin mahkemede kazandığı toprağın kullanım hakkını, düzenlenen törende temsili olarak elindeki bir avuç toprağı Lingiari’nin avucuna boşaltarak, bizzat kendisi devrediyordu.

1975’de Avustralya Başbakanı Gough Whitlam, Vincent Lingiari ile. Source: AAP

Bir zamanlar Wave Hill hayvan çiftliğine ait olan 3 bin km’lik alan artık Gurindji Kabilesi’ne aitti. Vincent Lingiari'nin başını çektiği efsaneyi, Avustralyalı ünlü sanatçılar Kev Carmody ve Paul Kelly, günümüz Avustralyasının en ünlü şarkılarından biri haline gelen ‘From little things big things grow’u yaratmalarına yol açtı.

Wave Hill çiftliği İngiliz Vestey Brothers adlı şirkete aitti. Aborijin işçiler beyazlara göre çok daha düşük ücret alıyordu ve kaldıkları yerler ve yemekleri oldukça kötüydü. Grevciler, Victoria Nehir yatağında, bugün hala yerinde duran bir kamp kurup, işverenleriyle ücret ve çalışma koşulları konularında görüşmeler yürüttü.

Görüşmelerden bir sonuç alınamayınca grup kampı yakınlardaki Wattie Deresi’ne taşıdı ve 7 yıl boyunca orada direnişlerini sürdürdüler. Bu süre içinde direniş ücret anlaşmazlığını aşarak, önceki kuşakların elinden alınan toprak hakkının geri kazanılması mücadelesine evrildi.

Direnişin lideri Vincent Lingiari, söz konusu hayvan çiftliğinde doğuş, hayatı boyunca bu devasa çiftlikte yaşamıştı.

Gurindjiler ertesi yıl başkent Canberra’da Genel Vali’ye bir dilekçe göndererek hayvancılık yapmaları için çiftlik topraklarının kendilerine kiralanmasını istedi. Talep reddedildi. 1972’de İşçi Partisi iktidara gelince, seçim öncesi Aborijinlere topraklarının devredileceği vaadini yerine getirdi. 1973’de hükümet Wave Hill Çiftliğinin sahibi Vestey Brothers’la görüşerek Gurindji Kabilesi’ne kiralanmasını sağladı.

Bu arada Vincent Lingiari’nin başlattığı Avustralya’da Aborijin haklarını savunan hareket de gelişmişti.

Source: NITV

Bu hareketin, 1976’da yerlilerin geleneksel olarak yaşadıkları topraklara sahip olmalarının yolunu açan federal yasanın çıkmasında önemli etkisi oldu.

Wave Hill Walk Off ile başlayan toprak hakkı hareketinde Avustralya sendikal hareketi büyük bir rol oynadı. Avustralya Sendikalar Konseyi (ACTU) bugün de yerli haklarının en büyük savunucularından biridir.