Akıllı telefon, sosyal medya siteleri ve internet, hayatımızın ayrılmaz parçası haline geliyor.
2019 yılında, ortalama bir Avustralya hanesinde internete bağlı araç sayısı 29'u bulacak. Bu rakam, Australia's Cyber Security Strategy adlı, internet tehditlerine karşı korunmayı öngören hükümet planında yer alıyor.
Ve eğer ana diliniz İngilizce değilse, tehditleri anlamak daha da zor hale geliyor.
“Gerçek hayatta olduğu gibi, eğer internette inanılamayacak kadar iyi bir teklifle karşılaşırsanız, büyük bir ihtimalle birileri sizi kandırmaya çalışıyordur.”
Sağduyunuzu kullanın
Avustralya Tüketici Hakları ve Rekabet Komisyonu'nun yıllık Dolandırıcılık Raporuna göre 2016 yılında sahtekarlık şikayetlerinde yüzde 47 artış oldu. Bu sahtekarlıklarda Avustralyalılar dolandırıcılara 300 milyon dolar kaptırdı. Bu nedenle sahtekarlıkların yaygın olduğunu anlamakta fayda var.
Uzmanlara göre sahtekarların tuzağına düşmemenin yollarından biri, sağduyunuza başvurmak.
Cyber Security Hub Tehdit İstihbarat Müdürü Stas Filshtinskiy, “Gerçek hayatta olduğu gibi, eğer internette inanılamayacak kadar iyi bir teklifle karşılaşırsanız, büyük bir ihtimalle birileri sizi kandırmaya çalışıyordur. Gerçek hayatta biri, eğer size en son model iphone'u 100 dolara satın alabileceğiniz bir dükkan bildiğini söylerse büyük bir ihtimalle inanmazsınız” diyor.
Genel olarak, internet tekliflerlerine sağlıklı bir şüphecilikle bakmakta yarar var.
İnternette yaptığınız ödemelerde dikkatli olun
İnternette her gün milyonlarca kredi kartı ödemesi yapılır.
The Australian Payments Network'ün (APN) hazırladığı son raporda, Avustralya'da kredi kartı sahtekarlıklarının yüzde 78'inin internette yapıldığı yer aldı. Yaptığınız ödeme miktarının büyük veya küçük olması önemli değil, her an dikkatli olmak gerekir.
APN Genel Müdürü Dr Leila Fourie, "Sahtekarlar önce küçük miktarlarla başlar, zamanla miktar büyür. Bankadan gelen dökümde her zaman anlamsız, hatırlamadığınız harcamalar olup olmadığına dikkat edin" diyor.
Bilgisayarınızın güvenliği
Güvenilir bir şirkete danışarak serverinizin güvenliğini sağlayabilirsiniz. Admin şifrelerine sahip olanların sayısına sınır getirin ve server'a duvar uygulayın. Server'i düzenli yedekleyin ve sadece yetkili kişilerin girebileceği şekilde güvence altına alın. Program ve virüs koruyucuları güncel tutun.
Context, Information, Security'den Teknik Müdür Richard Davies, "Programları güncel tutmak her zaman yeterli olmaz. Genellikle rasgele, toplu saldırıları önler" diyor ve bu saldırıları şöyle açıklıyor: "gittiğiniz daha önceden hacklanmış bir internet sitesi yoluyla eklentilerinizin hedef alınması."
İnternet bağlantınızın güvenliği
İnternet bağlantınız, bilgisayarınızın dış dünya ile ilişki noktasıdır. Eğer güvenlik açığı varsa başkalarının dosyalarınıza girmesi için olanak sağlar ve bu bilgileri kendi çıkarları için kullanabilirler.
Admin şifresini değiştirerek ve uzaktan yönetimi devre dışı bırakarak korumayı güçlendirebilirsiniz.
Şifrenizi kimseye vermeyin
Şifreleriniz zor tahmin edilebilecek türden olsun ve kimseye bu şifreleri vermeyin. 8 karakteri aşan rasgele harf, numara ve işaretlerin hepsini birden kullandığınız şifre yaratın. Aynı şifreyi her yerde kullanmayın.
ATO warns people against online and mobile phone scams. Source: Getty Images
Bilmediğiniz sitelerden dosya indirmeyin
Aynı şekilde şüpheli mesajları, linkleri açmayın. Bunları hemen silmek en iyisi.
Taşınabilir araçlarınızı koruyun
Akıllı telefon, ipad gibi taşınabilir araçlarınıza çok dikkat edin. Eğer bu araçlar güvenli değil ve kaybolur veya çalınırsa, banka hesabınıza kolayca girilebilinir, araçtaki bilgiler kullanılarak kimliğiniz, yapan kişi sizmişsiniz gibi yasa dışı işlere alet olabilir.
Özel bilgilerinizi koruyun
Kişisel bilgileriniz konusunda, paranızı nasıl koruyorsanız öyle hassas olun. Başkalarının kolayca alabileceği şekilde ortada bırakmayın. Çalınmış kimlik bilgilerinizle banka hesabınıza girilebilir, sizin adınıza kredi kartı alabilir, soyal güvenlik ödeneği veya banka kredi başvurusu yapabilir, kredi saygınlığınızı ortadan kaldırabilir.
Canberra Üniversitesi sanal suçlar uzmanı Nigel Phair, “Çoğu zaman insanlar polis veya ilgili başka kurumlar kapılarını çalana kadar ne tür bir durumun içine düşürüldüklerini bilemez” diyor.
Ya çocuklarınız?
Avustralya Çokkültürlülük Komisyonu, evlerde internetin güvenli kullanımını teşvik etmek amacıyla yakın tarihlerde bir uygulama yayınladı. Türkçe dahil 17 dilde edinilebilecek , anne ve babalara, çocuklarının internette ve sosyal medyada ne yaptığını kontrol etmeyi öğretiyor.
Yardıma nasıl ulaşılır?
Avustralya Tüketici Hakları ve Rekabet Komisyonu (ACCC), başlanacak en iyi yer.
ACCC'de Avustralya'da uygulanan en son dolandırıcılık yöntemleri, bu dolandırıcılıklar konusunda bilgi edinilebilir. Dolandırıcılık girişimlerini anlamak ve onlardan nasıl korunabileceğiniz konusunda yararlanabileceğiniz bazı internet kaynaklarına ulaşabilirsiniz.
Eğer bir kişinin özel bilgilerinin çalındığını düşünüyorsanız, yardım için Office of the Australian Information'ı 1300 363 992 numaralı telefondan arayabilirsiniz.
Ayrıca, güncel internet tehditleri konusunda bilgi için hükümete ait internet sitesini ziyaret edin.
