Kampta öldüğü sanılan Uygur Türkü ozanın videosunu yayınladı

Çin, Türk Dışişleri Bakanlığı'nın Uygur Türkleri'nin ünlü ozanı Abdurehim Heyit'in "yeniden eğitim" kampında öldüğünü duyurmasının ardından, Heyit'in hayatta olduğunu gösteren bir video yayınladı.

Protests in Turkey over China's allged oppression of Uighurs

China's allged oppression of Uighurs Protested in Turkey, 2018 Source: AAP

Türkiye'nin Uygur Türkleri'nin dünyaca ünlü ozanı Abdurehim Heyit'in Çin'de tutulduğu kampta hayatını kaybettiğini duyurmasının ardından Çin, ozanın hayatta olduğunu ispatlayan bir video yayınlandı. 

Çin Ulusal Radyosu'nun sitesinde Türkçe olarak yayınlanan 10 Şubat tarihli video, Abdurehim Heyit'in sağlığının yerinde olduğunu gösteriyor. 

25 saniyelik video Uygur toplum üyeleri tarafından doğrulanmadı, zorla çekildiği konusunda endişeleri olduğunu söylendi. Ozan Abdurehim Heyit'in videoda "Ulusal yasaları ihlal ettiğim gerekçesiyle soruşturma aitındayım" diyor ve sözlerini "Sağlığım iyi ve asla işkence görmedim" diye bitiriyor. 

Türkiye'de de pek çok kişinin tanıdığı ve "Uçraşkanda" (Karşılaşınca) adlı halk türküsüyle bilinen Heyit, 2015'te Gazi Üniversitesinde bir konser vermişti. 

Cumartesi günü Türk Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Anadolu Ajansı'na, "Çin makamlarını, Uygur Türklerinin temel insan haklarına saygı göstermeye ve toplama kamplarını kapatmaya davet ediyoruz" açıklamasında bulunmuştu.

Sincan Bölgesi'nde yaşanan trajediyle ilgili görüşlerinin Çin makamlarına her düzeyde dile getirildiğini aktaran Aksoy, "Böyle bir ortamda, bir bestesi yüzünden 8 yıl hapse mahkum edilen değerli halk ozanı Abdurehim Heyit'in hapishanedeki ikinci yılında vefat ettiği haberini derin teessürle öğrendik" değerlendirmesini yapmıştı.

Birleşmiş Milletler, bir milyona yakın Uygur Türkünün 'terörizmle mücadele' gerekçesiyle zorla kamplarda tutulduğu yönündeki haberlerin 'son derece endişe verici' olduğunu belirterek bu kişilerin serbest bırakılmasını istemişti.

Çin ise Uygur Türklerinin 'yeniden eğitim' için Batı Şincan bölgesindeki kamplara gönderildiği iddiasını reddediyor. Pekin, kamplarda sadece 'radikal İslamcıların olduğunu' öne sürüyor.

Ekim 2018'de Çin'de Şincan özerk Uygur bölgesinin valisi Şohrat Zakir, gözetim kamplarında tutulan bir milyondan fazla Uygur Türküne eğitim vererek "hayatlarına renk kattıklarını" söylemiş ve devlet haber ajansı Şinhua'ya yaptığı açıklamada, kampları Müslümanların "meslek, hukuk ve dil eğitimi aldığı bir tür yatılı okul" olarak tanımlamıştı.

Birleşmiş Milletler Irk Ayrımcılığının Kaldırılması Komisyonu'nun raporuna göre ise güvenilir kuruluşlar, özerk Uygur bölgesinin dev bir gözetim kampına dönüştürüldüğünü söylüyor.

Uygur'un geleneksel enstrümanı "Dutar"ın Kralı olarak anılan Abdurrehim Heyit'in iki şarkısı nedeniyle 8 yıl hapis cezasına çarptırıldığı ve 2017 yılından bu yana "yeniden eğitim" kampında olduğu belirtiliyordu.


Share
Published 10 February 2019 11:30am
Updated 12 August 2022 3:33pm
By Biwa Kwan, Seda Ercan

Share this with family and friends