بدون شک کروناویروس بحران جهانی امسال بوده است اما در حالی که تمرکزها روی اجرای برنامه های واکسیناسیون کووید-۱۹ متمرکز شده است برخی دیگر از برنامه های واکسیناسیون در مورد سایر بیماری ها متوقف شده اند.
لوتا سیلواندر ، نماینده یونیسف در اوکراین ، می گوید که مقامات بهداشتی در آن کشور نگران سرخک در کودکان هستند.
وی می گوید امسال فقط ۲۸ درصد از کودکان این کشور واکسینه شده اند و این در حالی است که در سال ۲۰۱۹ این کشور بیشترین میزان شیوع سرخک را در بین کشورهای اروپایی داشت.
سازمان جهانی بهداشت ۵۷ هزار مورد ابتلا به سرخک را گزارش کرده بود.
نگرانی های ناشی از همه گیری کروناویروس باعث شده است تا ۲۶ کشور جهان برنامه های واکسیناسیون سرخک را متوقف کنند و همین امر این خطر را ایجاد کرده است که در آینده موارد بزرگتری از شیوع این بیماری ایجاد شود.
ناتاشا کروکرافت (Natasha Crowcroft) مشاور ارشد سرخک و سرخجه در سازمان جهانی بهداشت می گوید برای این که جوان ترین نسل در برابر این بیماری ها محافظت شوند نرخ واکسیناسیون کشورها باید حداقل ۹۵ درصد باشد.
وی می گوید: «خیلی از برنامه های واکسیناسیون به تاخیر افتاده اند یا به حالت تعلیق درآمده اند و در حال حاضر این برنامه ها در ۲۶ کشور جهان به حال تعلیق درآمده اند. کشورها باید یک نرخ واکسیناسیون حداقل ۹۵ درصدی داشته باشند که شامل حداقل دو دوز از واکسن سرخک می شود. تا بتوانند تاثیر اختلالات ناشی از همه گیری کووید-۱۹ را کاهش دهند.»
یکی دیگر از برنامه های واکسیناسیون که به دلیل همه گیری کروناویروس تحت تاثیر قرار گرفته است، برنامه واکسیناسیون علیه فلج اطفال در پاکستان بوده است.
برنامه های واکسیناسیون وبا، تب زرد و مننژیت نیز جزو برنامه هایی بوده اند که تحت تاثیر همه گیری کروناویروس قرار گفته اند و بسیاری از کودکان را در معرض خطر قرار داده اند.
پل رونالد (Paul Ronald) رییس مرکز Save the Children می گوید شیوع بیماری های قابل پیشگیری به دلیل لغو برنامه های واکسیناسیون تاثیری منفی روی سلامت جهانی خواهد داشت.
وی می گوید: «دو سوم از کودکانی که در سراسر جهان واکسینه نمی شوند در مناطق جنگی زندگی می کنند و این تاثیر شدیدی روی سلامت این کودکان و امنیت سلامت جهان بر جای می گذارد.»
با این وجود افزایش بودجه تحقیقات پزشکی در سال جاری میلادی باعث شد تا انسان ها در مورد ژن های خود بیشتر بدانند.
جایزه نوبل شیمی امسال به امانوئل شارپنتیر (Emmanuelle Charpentier) و جنیفر دودنا (Jennifer A. Doudna) اختصاص یافت و این به دلیل ابداع یک تکنولوژی جدید ادیت ژنوم بود.
این تکنولوژی که با عنوان Crisper شناخته می شود راهی برای اصلاح نقص های درون سلول های زنده است.
این فناوری امکان گسترش اصلاح ژنوم گیاهان زراعی ، مانند برنج و گندم را فراهم کرده است.
از این تکنولوژی برای انجام آزمایش های بالینی در مورد روش های درمانی جدید برای بیماری های انسان ها استفاده شده است. اولین این آزمایش ها در مورد برنامه ریزی مجدد سلول های خونی انسان بوده است تا بتوانند با سرطان های غیر قابل درمان مبارزه کنند.
این دستاوردی بزرگ برای علم بوده است ولی خانم دودنا آن را یک لحظه بزرگ برای برابری جنسیتی در عرصه علوم نیز می داند.
وی می گوید: «من فکر می کنم بسیاری از زنان این حس را دارند که هر کاری انجام دهند، کارشان مانند مردها مورد توجه قرار نمی گیرد. اما این جایزه به نوعی این را رد کرد. این برای قدردانی از کاری بود که از طریق همکاری بین دو زن انجام شده بود، نه برای بردن جایزه نوبل، بلکه برای انجام دادن بخشی اساسی از علم که فکر می کردیم واقعا هیجان آور، مهم و جالب است و تیم های خود را برای کار در این زمینه به طور مشترک هدایت کردیم.»
پیشرفت ها در زمینه ژنتیک به مبارزه با بیماری آلزایمر که رایج ترین عامل زوال عقل است کمک کرده اند.
طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت ۵۰ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل هستند و ۷۰ درصد از آنها دچار آلزایمر هستند.
دانشمندان در سوئد موفق به ارائه یک آزمایش خون شده اند که می تواند افراد مبتلا به این بیماری را شناسایی کند.
این آزمایش خون می تواند در آینده راهی مطمئن را برای تشخیص این بیماری ایجاد کند ولی محققان می گویند هنوز باید تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود.
و اما در سال ۲۰۲۰ استفاده از پهپادها برای اجرای برنامه های مربوط به سلامت افزایش قابل توجهی داشت.
زمانی از پهپادها بیشتر در زمینه های نظامی استفاده می شد ولی اکنون از این ابزارها برای ارتقا سیستم سلامت نیز استفاده می شود.
در یک پروژه تحت عنوان Detect از پهپادها برای مبارزه با بیماری مالاریا استفاده می شود، یعنی بیماری که هر سال باعث مرگ حدود ۴۰۰ هزار نفر در سراسر جهان می شود.
ماهواره هایی که امکان دیدن در تاریکی و در آسمان ابری را دارند می توانند محل های تکثیر پشه هایی که باعث انتقال مالاریا می شوند را شناسایی کنند. سپس پهپادهای اسپری کننده (spray) لاروهای این پشه ها را از بین می برند.
هدف این پروژه این است که شیوع مالاریا را در سراسر جهان به طور کامل ریشه کن کند.
و اما در شهر برلین نیز از پهپادها برای انتقال کیت های آزمایش کووید-۱۹ استفاده می شود تا این کار بدون نیاز از عبور در خیابان های پر ترافیک انجام شود.
نگاه به سال ۲۰۲۰ یادآور این واقعیت است که علوم و پزشکی قوی تر از هر زمان دیگری هستند.
