Wat is de culturele betekenis van First Nations-weven?

Australia Explained: First Nations weaving - Aboriginal craftswoman splitting pandanus for weaving

Ramingining, Arnhem Land, Northern Territory, Australia, 2005. Credit: Penny Tweedie/Getty Images

Get the SBS Audio app

Other ways to listen

Weven is een van de meest complexe en geavanceerde voorbeelden van technologie en cultuur van de First Nations. Wevers creëren prachtige objecten en het proces zelf heeft een diepe culturele betekenis. Weven is een manier om kennis te delen, verbinding te maken met mensen en landen, een uitnodiging tot mindfulness en nog veel meer.


Kernpunten
  • Geweven voorwerpen vormen een tastbare link tussen de wever, het land en de voorouders.
  • Weven wordt gebruikt als hulpmiddel voor mindfulness en voor sociale verbinding.
  • Wevers kunnen een kenmerkende stijl hebben die hun werk identificeert.
  • Zowel mannen als vrouwen weven.
Geweven voorwerpen zijn net zo divers als de First Nations-wevers die ze maken. Elk werk is een belangrijk object dat een zichtbare band vormt tussen de wever, het land en hun voorouders.

Het weven begint met het verzamelen en voorbereiden van lokale grondstoffen zoals riet, schors en planten. Deze worden in een patroon geweven waarmee ingewikkelde voorwerpen zoals manden, schalen, touw en netten gemaakt kunnen worden.

“Weaving is just one word in English. In first mother tongue language there are lots of different words for it,” zegt Cherie Johnson. Ze is een Gomeroi-vrouw, kunstenaar en docent uit Noord-NSW.

“The really significant bit about what we call weaving is the cultural knowledge that's held in the objects – knowing what plants to pick, what time of year, and also what's available for harvest to eat in a really sustainable way.”
AFLW Rd 8 - Yartapuulti v Gold Coast
ADELAIDE, AUSTRALIA: An Indigenous weaving workshop takes place in The Precinct Village an AFLW match. Credit: Kelly Barnes/AFL Photos/via Getty Images

Weven verbindt mensen

Weven gaat niet alleen over het leren van de steken en het proces.

Verschillende generaties zitten samen om verhalen te delen en de culturele kennis te leren achter waarom mensen weven.

“The importance is actually understanding what you wove with, why those items were significant, what the object that you're making was used for, how to use it correctly. There's so much involved in it”, zegt mevrouw Johnson.

Ja, mannen weven ook

Luke Russell is een Worimi Custodian in de regio Newcastle in NSW. Zijn praktijk bestaat uit het leren en doorgeven van de kennis van zijn ouderen over het maken van gereedschap door het bouwen van traditionele schorskano's, vissperen en ander gereedschap.
For me, weaving, predominantly rope weaving, plays a big part, especially with our men's tools.
Luke Russell, houder van culturele kennis
Hij gebruikt geavanceerde weeftechnieken om de uiteinden van zijn kano's vast te zetten of gereedschap te binden met geweven touw.

Van de vroege kinderjaren tot de tienerjaren brachten jongens traditioneel tijd door met hun matriarchale hiërarchie en leerden ze naast meisjes te weven.

“For a young man, especially who was getting taught to progress from, we'd say, a boy to a man, is when he would have to utilise all those skills,” Mr Russell says. “And all the skills that he would have learned up until that point were taught by women.”
Australia Explained: First Nations weaving -  pandanus palm fibre mats
Credit: Richard I'Anson/Getty Images

Weven als meditatie

Cherie Johnson gebruikt weven om haar gedachten visueel te dagboeken. Ze beoefent mindfulness door met intentie te weven en haar gedachten in het object te gieten.

“That’s how our community would process things,”, zegt ze.

“We would process them together in love, and in a really respectful way as a family, and that's what weaving does. It brings people together to sit, to yarn. Sometimes in our weaving circles people just come to drink tea, to be around other sisters.”

Stilistische verschillen

Plantaardige hulpbronnen zoals grassen en schors verschillen in het hele land, dus weven verschilt stilistisch van regio tot regio.

Maar de wevers brengen hun eigen flair en kenmerkende stijl in hun werk.

Eén manier is om lokale pigmenten uit bloemen, schors, sap of wortels te gebruiken.

“An artist purposefully using the pigment to colour the woven fibre is really significant for that person, for that area”, zegt Cherie Johnson.
Typically somebody with a trained eye can pick the region and sometimes even the artist based on the pigment, the style, the stitch and the materials.
Cherie Johnson, kunstenaar en docent
Soms kun je de kunstenaar identificeren door naar de basis van het weefsel te kijken.

Kunstenaar Nephi Denham is een traditionele eigenaar van Girramay uit de regio Cardwell in Noord-Queensland. Zijn oom leerde hem weven.

„Many of our artists including myself, we start [the weaving] off differently”, zegt de heer Denham.

“That's how you can tell from the base of it whether it's left or right-hand weaving. So you can really tell who's made what.”

Australia Explained: First Nations weaving - Woman weaving basket with pandanus palm fibre
Credit: Richard I'Anson/Getty Images

Kunnen we meedoen?

Cassie Leatham is een multidisciplinaire kunstenaar en meesterwever uit de Taungurung-bevolking van de Kulin-natie in Victoria. Ze faciliteert workshops onder leiding van de First Nations die toegankelijk zijn voor niet-inheemse mensen.

De deelnemers worden aangespoord om goed te luisteren om een beter begrip te krijgen van waar First Nations-wevers vandaan komen en de verbinding met hun voorouders.

„It’s important that they know these workshops should be First Nations-led, and they should take away the importance of cultural intellectual property of our knowledge here in Australia," zegt mevrouw Leatham.

Het gaat om het respecteren van het protocol. We kunnen allemaal delen wat we hebben geleerd, maar we moeten er niet van profiteren — en we moeten onze First Nations-mentoren altijd erkennen.

Je kunt door de First Nations geleide weefgemeenschappen en weeffestivals vinden die voor iedereen toegankelijk zijn. Workshops worden vaak gepromoot via lokale councils, op sociale media en via mond-tot-mondreclame.

Mainstream zichtbaarheid

Weefsels worden tentoongesteld en verkocht in zowel grote als kleine galeries in heel Australië als werk in opdracht in privé- en openbare ruimtes en zelfs op modebanen.

Het is belangrijk dat galerieën de diversiteit van de First Nations-culturen en -omgevingen laten zien.

„The mainstream with weaving is actually a visual insight into the past, which is now the present, and all of us weavers are continuing for our future generations”, zegt Cassie Leatham.

“So when people go into galleries, people do need to realise that our weaving is Australia-wide, and everyone has a culturally significant story with the weaving or fibres. It's not all the same.”

Share