HOOFDPUNTEN:
- Meer dan 17 miljoen Australiërs zijn geregistreerd om te stemmen in het referendum later dit jaar.
- Nu het wetsvoorstel is goedgekeurd moet de datum voor het referendum worden vastgesteld.
- Het referundum moet binnen twee en zes maanden na vandaag plaatsvinden.
Australiërs zullen binnen zes maanden officieel stemmen over het Voice to Parliament. Het wetsvoorstel om het referendum te organiseren is met 52 stemmen voor en 19 stemmen tegen aangenomen door de Senaat.
Het Parlement heeft maandag formeel zijn laatste hindernis voorafgaand aan het referendum overwonnen. Het is nu aan de Australiërs om te beslissen of ze een Indigenous Voice - een belangrijke pijler van de Uluru Statement from the Heart uit 2017 - in de grondwet willen verankeren.
Voorstanders zeggen dat „het werk van het parlement is gedaan”. Het debat zal nu worden gestuurd door een volksbeweging voor grondwetswijziging.
Minister voor Indigenous Australians Linda Burney zei dat de ontwikkeling Australië „een stap dichter” bij de erkenning van Indigenous Australiërs in de grondwet heeft gebracht en het nog grootser maken van een „geweldig land”.
„Het gaat door... Vandaag is het politieke debat afgelopen. Vandaag kunnen we in het hele land het gesprek aangaan op gemeenschapsniveau”, zei ze.
„Te lang hebben Indigenous Australiërs het steeds slechter gehad dan niet-Indigenous Australiërs... Het is een kapot systeem. En The Voice is onze beste kans om dit op te lossen, want als we naar mensen ter plaatse luisteren en overleggen met de lokale bevolking, nemen ze betere beslissingen en behalen ze betere resultaten.”
Labour benadrukt dat de Voice een puur adviesorgaan zal zijn, dat Indigenous Australiërs de mogelijkheid zou geven om het parlement en de regering te adviseren over kwesties die hen in het bijzonder aangaan.
Sommige critici beweren dat het voorstel risicovol is, terwijl anderen beweren dat het de Indigenous bevolking onvoldoende macht geeft.
Het eerste referendum in bijna een kwart eeuw zal over twee tot zes maanden na maandag plaatsvinden, maar premier Anthony Albanese heeft aangegeven dat het nog dit jaar zal plaatsvinden.
„Een unieke kans om onze grote natie naar een nog hoger plan te tillen”, verklaarde hij.
Independent Senator Lidia Thorpe reacts after the passing of the Voice to Parliament in the Senate chamber at Parliament House. Source: AAP / Lukas Coch
„Dit is een kans om dingen beter te doen, in plaats van dingen te doen voor Indigenous Australiërs, [om] verandering aan te brengen samen met Indigenous Australiërs.”
Coalitie gaat akkoord met wetsvoorstel
Ondanks dat ze tegen de Voice was, ging de coalitie maandagochtend akkoord met het wetsvoorstel.
De liberale frontbencher Michaelia Cash voerde aan dat een ja-stem de Australische grondwet „onherroepelijk zou veranderen” en beweerde dat Labour niet voldoende details heeft gegeven over hoe het „verdeeldheid zaaiende” orgaan zou functioneren.
„[Maar] we geloven in de mensen van dit land en in hun recht om hierover mee te beslissen”, zei ze.
„Het is onduidelijk, het zaait verdeeldheid en het is permanent. Als je niet weet hoe The Voice gaat werken, dan is mijn bescheiden mening: stem nee.”
Woordvoerster Jacinta Price van de Coalition Indigenous Australians, een vrouw uit Warlpiri/Celtic, voerde aan dat de mogelijkheid dat het parlement na het referendum zal discussieren over de kleinste details gepaard gaat met juridisch risico.
„De premier wil dat we hem blindelings vertrouwen en zijn blanco cheque ondertekenen, wat ervoor zal zorgen dat zijn riskante voorstel voor altijd in de grondwet wordt verankerd, terwijl hij niets kan garanderen”, zei ze.
Een handvol coalitieleden heeft om technische redenen tegen het wetsvoorstel gestemd, want hierdoor mogen ze bijdragen aan de tegenargumenten in de formele referenda pamfletten die onder de kiezers zullen worden verspreid.
Groenen verwelkomen een 'echt historische dag'
Woordvoerster Indigenous Australians voor de Groenen Dorinda Cox, die een compromis sloot over haar voorkeur voor een Verdrag en de Waarheid boven een Voice, noemde het een „echt historische dag” voor First Nations Australiërs.
„Het werk van het parlement is gedaan. Het is tijd dat de voorstanders hun werk gaan doen in de gemeenschap en met alle Australiërs delen waarom dit referendum zo belangrijk is en waarom een Voice to Parliament zo belangrijk is”, zei ze.
Mevrouw Burney, die links zit, was aanwezig bij het debat. Source: AAP / Lukas Coch
Senator Cox benadrukte dat de Voice de Indigenous soevereiniteit niet zou ondermijnen, en werd ze herhaaldelijk onderbroken door de onafhankelijke senator Lidia Thorpe, die de Groenen verliet om vrijuit te kunnen praten over The Voice.
„Bewijs het!” zei senator Thorpe herhaaldelijk.
Lidia Thorpe noemt The Voice 'nep en doen alsof'
Senator Thorpe, een vrouw van Djabwurrung, Gunnai en Gunditjmara, omschreef maandag als „assimilatiedag” en dringt er bij Australiërs op aan het referendum te boycotten.
Senator Thorpe nam het woord en omschreef de wetgeving als de „laatste nagel aan de doodskist”. Thorpe zelf zal tijdens het referendum NEE stemmen.
„Ik stem tegen dit rampzalige idee om ons geen macht te geven”, zei ze.
„Maar ik kan niet iets steunen dat mijn volk geen macht geeft. Ik kan niet iets steunen dat zorgvuldig is uitgekozen door degene die aan de macht is.”
Minister for Indigenous Australians Linda Burney poses for a photo with 40 members of Jawun at Parliament House in Canberra. Source: AAP / Mick Tsikas
„Ja, ik ben hier om erin te infiltreren, [om] aan de kooien te rammelen, [om] de blanke suprematie die hier vertegenwoordigd is, te vernietigen.”
Senator Thorpe, die tijdens het debat een t-shirt droeg met het woord 'Gammin' erop, eiste dat het Parlement de aanbevelingen van de Royal Commission met betrekking tot Aboriginal sterfgevallen in hechtenis zal implementeren.
De onafhankelijke senator Lidia Thorpe reageert tijdens het debat over de Voice to Parliament in de Senaatskamer van Parliament House. Source: AAP / Lukas Coch
„We horen al deze mooie, oprechte verhalen over hoe dit ons leven gaat verbeteren. Het gaat alles oplossen. We kunnen zelfs niets doen tot na dit referendum... Ondertussen worden kinderen gemarteld in gevangenissen.”
Tijdens het debat van maandag spoorde Labour frontbencher Malarndirri McCarthy Australiërs aan om ja te stemmen „voor een betere toekomst” en zei dat The Voice „veel” zou betekenen voor de Indigenous bevolking.
„[Indigenous volkeren] reiken uit naar alle Australiërsm zodat we trots kunnen zijn op deze tijd in de geschiedenis van ons land, waar we elkaar naar een hoger niveau kunnen tillen”, zei ze.
„Waar First Nations people zichzelf kunnen zijn en zich onderdeel kunnen voelen van het groter geheel.”
Bezorgdheid over de toon van het debat na de opmerkingen van Pauline Hanson
Nadat senator Pauline Hanson van One Nation Australiërs had aangespoord om „te vragen waarom” de Stolen Generations hadden plaatsgevonden, gaf senator McCarthy toe dat ze zich zorgen maakte over de teneur van het debat in de komende maanden.
Senator McCarthy drong er bij de Australiërs op aan om tijdens het debat „naar de betere kant van jezelf te luisteren”.
„Ik maak me een beetje zorgen als ik sommige commentaren hoor”, zei ze.
Senator McCarthy gaf toe dat hij zich zorgen maakte over de teneur van het debat, vlak na de opmerkingen van Pauline Hanson (op de foto). Source: AAP / Lukas Coch
„Alleen dan kunnen we het beste deel van onszelf als land vinden, het betere deel van onszelf als Australiërs.”
Senator Hanson beweerde eerder dat veel van de Stolen Generations het „niet zouden hebben overleefd” als ze niet waren weggehaald.
„Weet je, je praat over de Stolen Generation. Het is destijds wel gebeurd. Vraag jezelf af waarom,” zei ze.
In het uitgebreide Bringing Them Home-rapport uit 1997 werd vastgesteld dat de verwijdering van Indigenous kinderen uit hun huizen een grove schending van de mensenrechten was. De nazaten van de weggehaalde kinderen hebben daarbij een grotere kans om in de gevangenis te belanden, het hebben van gezondheidsproblemen en minder kans hebben om werk te vinden.
De heer Albanese zei dat hij de opmerkingen van senator Hanson niet had gehoord of gezien, maar ging ervan uit dat ze in de lijn liggen met wat ze in het verleden heeft gezegd.
„Ik ben niet van plan hierop te reageren, omdat ik denk dat ze een reactie van de premier niet waard zijn. Ik zal oproepen tot een respectvol debat over de hele linie”, zei hij.
„Op welke manier mensen ook stemmen, pleitbezorgers [moeten] hun best doen om bij de feiten te blijven en geen dingen te zeggen waarvan ze weten dat ze niet waar zijn.”
Linda Burney zegt dat Voice voor structurele veranderingen zal zorgen
Referenda worden aangenomen met een zogenaamde dubbele meerderheid: een algemene meerderheid en een meerderheid in de meeste staten. Inwoners van het NT en de ACT tellen niet mee voor dit laatste.
De onafhankelijke senator David Pocock benadrukte dat inwoners van de ACT en NT geen gelijke stemmen hebben.
Senator Pocock omschreef de pogingen van de coalitie om het referendum te bestempelen als „The Voice van Canberra” als „overduidelijk onwaar”.
„Dit is het resultaat van een van de meest geconsulteerde processen in de geschiedenis van Australië... Ja, als het niet kapot is, repareer het dan niet. Maar als het kapot is, moet het worden gerepareerd. Dit is een kans om het op te repareren”, zei hij.
Een Indigenous Voice in het parlement was een van de verzoeken van de , uitgegeven door inheemse leiders in 2017.
Australiërs zullen later dit jaar middels een referendum worden gevraagd of ze voorstander zijn van een wijziging van de grondwet, om een permanent onafhankelijk adviesorgaan voor het parlement en de federale overheid op te richten, dat zich zal uitspreken over kwesties die Indigenous Australiërs aangaan.
Het ontwerp en de details van het model zouden worden bepaald door de parlementsleden wanneer het referendum succesvol is.
Mevrouw Burney zei dat ze van mening is dat het voorstel de verandering zal zijn die nodig is om de slechtere gezondheids-, sociaaleconomische en levensverwachting van Aboriginal- en Torres Strait Islander-mensen aan te pakken.
Uit een update over Closing the Gap-doelstellingen - het volgen van de kloof tussen Indigenous en niet-Indigenous Australiërs op het gebied van gezondheids-, sociale en welzijnsstatistieken - die vorige week werd gepubliceerd, blijkt dat .
„Het zal structurele veranderingen teweeg brengen, en het zal de zaak een andere wending geven als het gaat om zaken als het dichten van de kloof”, zei ze.
„De macht ligt binnen de beginselen — het heeft om te beginnen een enorme morele autoriteit. Denk na over de beginselen: het zal onafhankelijk zijn en het zal niet alleen onafhankelijk advies geven aan het parlement maar ook aan [de federale] regering.
„Het zal verantwoording afleggen. Het zal in evenwicht zijn, het zal door de gemeenschap worden geleid en het zal bestaan binnen structuren en organisaties die nu bestaan.”
'Haal de bureaucratie eruit'
De leider van de Nationale Partij, David Littleproud, verklaarde in november vorig jaar dat zijn partij een campagne zou voeren tegen de Voice to Parliament.
Destijds zei hij dat hij niet dacht dat het voorstel „echt de kloof zou dichten”.
Hij zei dat hij dat standpunt nog steeds inneemt en hij is van mening dat voor de oplossing geen grondwettelijk verankerde Voice to Parliament nodig is.
„Overheden hebben miljarden dollars geïnvesteerd om te proberen dit probleem op te lossen [of de kloof te dichten], maar we hebben het op de verkeerde manier gedaan”, vertelde hij de ABC-radio.
„De bedoeling van gelijkheid is er altijd geweest, het is gewoon de uitvoering”, zei hij en gaf toe dat zijn partij binnen de coalitieregering gedurende 12 jaar deel uitmaakte van het probleem van de mislukte aanpak.
„We hebben gefaald. Ik ben niet bang om te zeggen dat regeringen van alle kanten hebben gefaald... Als je de bureaucratie eruit haalt, kunnen we de kloof dichten.”
Hij zei dat het antwoord ligt bij oplossingen op gemeenschapsniveau, zonder dat daar een Voice to Parlement voor nodig is.
„Dat is waar elders in een lokale gemeenschap - niet op regionaal niveau - meer betrokken en sterker moeten worden... Het gaat erom om de bureaucraten uit Canberra te krijgen en ze bij gemeentehuizen en rondom kampvuren te laten luisteren naar die elders.
